m roz
عضو جدید
شیلشيل سنگ آواري دانه ريزي است كه خيلي به سهولت ورقه ورقه و يا در امتداد سطوح معيني خرد و شكسته مي شود .در واقع اين سنگهاي رسوبي دانه ريز بر اثر سخت شدگي رس و سيلت يا گل تشكيل مي شود .شيلها با ساخت لايه اي با لاميناسيون ظريف و با تورقي كه به تقريب موازي با لايه بندي است ، شناخته مي شوند. اين سنگ در امتداد اين تورق به آساني به صورت لايه هاي نازك مي شكند يا بريده مي شود و ساخت لايه اي آن به طور معمول در سطوح هوازده خيلي واضح مي باشد و با كاني هاي رسي فراوان و كوارتز آواري مشخص مي شود. شيل به طور معمول دست كم 50 درصد سيلت ،35 درصد رس يا مقداري ميكاي ريز و 15 درصد مواد شيميائي يا اتوژنيك دارد .معمولا" سيليس ، اكسيدهاي اهن و آلومينيوم و درصد محدودي كربنات كلسيم از اجزاء تشكيل دهنده شيل محسوب مي گردند كه بعضي از خصوصيات و ويژگيهاي ظاهري شيل به همين مواد تشكيل دهنده آن بستگي دارد . از جمله كربنات كلسيم كه بطور معمول مقدار متوسط آن در شيلها حدود 6 درصد است و با افزايش مقدار كربنات كلسيم درجه تورق شيل كم مي شود و در مقابل واكنش آن در مقابل اسيد شديد تر مي شود و يا مقدار اكسيد آهن كه رنگ شيلها به مقدار زيادي بستگي به درجه اكسيداسيون آهن آنها دارد. از نظر دياژنز ، شيلها نيز مانند اكثر رسوبات در معرض بسياري از تغييرات فيزيكي و شيميائي بعد از نهشتگي قرار مي گيرند.مهمترين اين نوع تغييرات فيزيكي، فشردگي و اهم تغييرات شيميائي شامل تحولات كاني شناسي در اجزاء تشكيل دهنده سنگ است. اين سنگ معمولا" نرم و سست است ولي آنقدر سخت شده كه در رطوبت ازهم نپاشد. شيلها بر حسب بافت سنگ شناسي و تركيب كاني شناسي و همچنين مشخصات فيزيكي به انواع شيلهاي باقيمانده كه مشخصات بافتي و كاني شناسي سنگ مادر را حفظ مي كنند، شيلهاي توده اي يا غير مطبق كه تورق و لايه بندي در آنها پيشرفت نكرده، شيلهاي معمولي؛ شيلهاي قرمز و شيلهاي سياه تقسيم بندي مي شوند. از سوئي نيز شيلها را از روي كانيهاي سيلتي موجود در آنها طبقه بندي مي كنند و از اينرو مي توان آنها را به چهار دسته تقسيم كرد. در مورد شيلهاي ريز دانه كه فاقد دانه هاي سيلتي است يا تجزيه شيميائي آنها را مبناي تقسيم بندي قرار مي دهند و يا اينكه آنها را از روي طبقات ماسه سنگي كه همراه آنها وجود دارد طبقه بندي مي كنند و اگر بخواهيم آنها را خيلي دقيق تر طبقه بندي نمائيم بايستي بوسيله اشعه ايكس نوع كاني رسي آنها را معلوم كرده و از روي آن طبقه بندي نمائيم. با اين وجود مهمترين انواع شيلها عبارتند از :شيلهاي سيليسي، كه قسمت عمده آنها را دانه هاي ريز كوارتز تشكيل داده و دانه هاي فلدسپاتي معمولا" نادر است .رنگ اين شيلها معمولا" سبز تا خاكستري است و گاهي هم به رنگهاي قهوه اي، قرمز و سياه ديده مي شوند.شيلهاي فلدسپاتي، كه عموما" داراي بيش از 10 درصد فلدسپات بوده و از نظر اندازه دانه در حد سنگهاي سيلتي ماسه اي تا سيلتهاي رسي مي باشند و گاهی دانه درشت تر نيز هستند. رنگ اين شيلها معمولا" خاكستري ، سبز ، قرمز و شكلاتي است .شيلهاي كلريتي، كه نظير فيلارنايت ها بوده و اكثرا" همراه آنها ديده مي شوند. در اين شيلها هميشه فلدسپات وجود دارد و مقدار آن ممكن است بيش از كوارتز باشد .شيلهاي ميكائي، كه مقدار زيادي ميكا درآنها ديده مي شود و غالبا" با سريسيت همراه است .رنگ اين شيلها معمولا" خاكستري يا خاكستري قهوه اي است ولي گاهی نيز به رنگهاي قرمز و سبز ديده مي شوند.شيلهاي نفتي، كه گروه متنوعي از سنگها مي باشند و داراي مواد آلي بوده و بيشتر در حلالهاي آلي غير قابل حل مي باشند. اين شيلها داراي مقادير قابل توجهي مواد غير آلي هستند كه عمدتا" از كوارتز در اندازه سيلت و كانيهاي رسي تشكيل شده اند.