فناوری نانو به عنوان علم کار کردن با کوچکترین ذرات سبب افزایش امیدها جهت بهبود بهره‌وری سیستم‌های کشاورزی از طریق مواجهه با معضلاتی که با شیوه‌های مرسوم بی‌پاسخ مانده‌اند، گردیده است. همه ساله ارقام زراعی جدیدی جهت پاسخگویی به نیازهای رو به رشد بخش کشاورزی، از سوی متخصصین اصلاح نباتات معرفی می‌شود. به تازگی، محققان، استفاده از فناوری نانو را جهت رسانش ژن‌ها به جایگاه‌های ویژه در سطوح سلولی و نوآرایی اتم‌ها در مولکول DNA یک جاندار همگن به منظور بیان صفت مطلوب، در دستور کار خود قرار داده و بدین طریق درصدد پشت سر گذاشتن فرآیند زمان‌بر انتقال ژن از جانداران بیگانه به جاندار هدف هستند. تلاش‌های گسترده‌ای در عرصه‌ها‌ی مدیریتی جهت افزایش بازدهی کودهای مصرفی با بهره‌گیری از نانورس‌ها، زئولیت‌های نانومتخلخل و همچنین احیای مجدد حاصلخیزی خاک به وسیله‌ی آزادسازی عناصر غذایی تثبیت شده، صورت پذیرفته است. تحقیقات در زمینه‌ی ایجاد بذرهای هوشمند از طریق پوشاندن آن‌ها به‌وسیله‌ی نانوپلیمرهایی که موجب جوانه‌زنی بذر تحت شرایط مساعد می‌گردند، رو به گسترش است. در کشاورزی دقیق، میزان نیاز گیاهان به نهاده‌ها تعیین گردیده و با بهره‌گیری از نانوحسگرهای زیستی و سیستم‌های ماهواره‌ای، مقادیر مورد نیاز در زمان و مکان مناسب توزیع می‌گردد. محققان جهت رسیدگی به معضلات مربوط به مدیریت علف‌های‌هرز چندساله و از بین بردن بانک بذر علف‌هرز، در حال توسعه‌ی نانوعلف‌کش‌ها هستند. با استفاده از نانوذرات فلزی و فرآیند کاتالیزنوری امکان پالایش آلاینده‌های زیست‌محیطی ناشی از فاضلاب‌های صنعتی و مواد شیمیایی مورد استفاده در بخش کشاورزی نظیر آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها، وجود دارد. در مقاله‌ی حاضر به مرور برخی از کاربردهای فناوری نانو در عرصه‌ی کشاورزی و پالایش آلاینده‌های زیست‌محیطی خواهیم پرداخت.
افراد مقاله : امیر امانی (نویسنده مسئول) - مسعود حق شناس فرد (نویسنده همکار)
این مقاله در نشریه فناوری نانو شماره 174 در تاریخ 1391/01/15 به چاپ رسیده است.
