رنگینه های ری اکتیو و کالای سلولزی
رنگینه های ری اکتیو به مقدار زیادی در چاپ مستقیم پارچه های سلولزی به کار گرفته می شوند.در چاپ مقاوم سفید و رنگی هم می توان از این رنگینه ها استفاده کرد.این رنگینه ها در صورت مشتق بودن از گرو ه های آزو قابل برداشت هستند.تشکیل پیوند کووالانت بین رنگینه و سلولز امکان استفاده از رنگینه های با اندازه ی مولکولی کوچکتر و حلالیت بیشتر را در مقایسه با رنگینه های خمی و مستقیم امکان پذیر می سازد. رنگینه های ری اکتیو با اندازه ی مولکولی کم علاوه بر درخشان تر بودن و داشتن سرعت نفوذ بالا ، دارای این مزیت هستند که مولکول های هیدرولیز شده آنها از میل جذبی بالایی برخوردار نبوده و در شستشو به آسانی از کالا جدا می شوند.در انتخاب رنگینه های ری اکتیو برای چاپ باید ثبات رنگینه در قلیا و لکه گذاری روی زمینه سفید در هنگام شستشو مورد توجه قرار گیرد.پارچه سلولزی که برای رنگرزی و یا چاپ با رنگینه های ری اکتیو انتخاب میشود باید به نحو موثر آهارگیری شده باشد.وجود نشاسته روی کالا باعث پیوند خوردن رنگینه به گروه های هیدروکسیل نشاسته شده و از جذب رنگینه به مقدار قابل ملاحظه ای می کاهد.
غلظت دهنده
از غلظت دهنده های طبیعی فقط آلجینات ها برای چاپ با رنگینه های ری اکتیو مناسب هستند.غلطت دهنده های طبیعی دیگر اکثرا با رنگینه واکنش داده و جذب رنگینه را کاهش می دهند.گرچه آلجینات هم دارای گروه هیدروکسیل است، ولی به مقدار بسیار کمی با رنگینه واکنش میدهد.در مقابل گروه های کربوکسیل یونیزه شده آلجینات ، آنیون رنگینه را دفع کرده و به کسب راندمان بالای چاپ کمک می نمایند. غلظت دهنده های مصنوعی بر اساس آکریلات ، غلظت دهنده های امولسیون و نیم امولسیون هم برای چاپ با رنگینه های ری اکتیو مناسب اند.
قلیا
در چاپ با رنگینه های ری اکتیو وجود قلیا جهت یونیزه شدن گروه های هیدروکسیل قابل دسترس، لازم است تا رنگینه ری اکتیو بتواند با سلولز واکنش داده و تشکیل پیوند دهد. قلیا همچنین نقش خنثی سازی اسید حاصل از واکنش استخلافی بین سلولز و رنگینه های ری اکتیو و آزاد ساختن گروه وینیل را در رنگینه های وینیل سولفون جهت واکنش اضافی با سلولز به عهده دارد. به عنوان قلیا بر ای چاپ با رنگینه هایی که میل واکنشی بالایی نداشته باشند بیشتر سدیم بی کربنات به علت ارزان بودن و بالا بودن ثبات خمیر چاپ رنگینه ری اکتیو به کار برده می شود.
اوره
اوره سبب حلالیت رنگینه در آب میشود و علاوه بر این در بخار، رطوبت جذب کرده و با نگهداشتن آب در خمیر چاپ به جذب و تثبیت رنگینه کمک می کند.
روش انجام :
برای آماده کردن خمیر چاپ مواد زیر را داریم :
| (Reactive dye (g |
| (Urea(g |
| (Water80˚C (g |
| Alginate 4% |
| Sodium bicarbonate |
برای آماده کردن خمیر از مواد بالا (با توجه به مقدار گفته شده در نسخه های موجود در بازار) ابتدا یک بشر آب روی هیتر قرار می دهیم.وقتی آب به دمای جوش رسید به مقدارهای گفته شده در بشرآب جوش میریزیم ، رنگینه را در آن حل میکنیم و پس از سرد شدن همراه با اوره به غلظت دهنده اظافه میشود از سدیم بی کربنات به عنوان قلیا اضافه میکنیم.سپس کالا را روی میز کار ثابت میکنیم و شابلون تمیز روی آن قرار میدهیم، با دقت و به آرامی خمیر را که به غلظت مناسب رسانده ایم و بالانس نموده ایم را روی قسمت بالایی طرح ریخته، کارد را را زاویه هنگام حرکت از بالا با زاویه منفرجه از شابلون به سمت پایین طرح میکشیم و هنگم حرکت برگشت کاردک را با زاویه حاده نسبت به شابلون به سمت بالا حرکت میدهیم ، باید به آرامی و با سرعت یکنواخت این عمل را انجام دهیم و دست ما سر نخورد.
بعد از چاپ و خشک کردن تثبیت رنگینه به یکی از این سه روش انجام میگیرد :
1. رنگینه در بخار اشباع 100 درجه سانتی گراد و به مدت 5 الی 10 دقیقه تثبیت می شود .
2. رنگینه در بخار داغ با درجه حرارت 150 تا 170 درجه سانتی گراد و به مدت 4 تا 6 دقیقه تثبیت می شود.
3. رنگینه در گرمای خشک 150 تا 170 درجه سانتی گراد و به مدت 3 تا 4 دقیقه تثبیت می شود.
بعد از تثبیت رنگینه ابتدا با آب سرد آبکشی و سپس با آب جوش و دترجنت شستشو و در آخر با آب گرم و آب سرد آبکشی می شود.
