شورای شهر تهران در سه دوره گذشته خود تجربه انتخاب شهردار را داشته و چالش های زیادی را در این بین تجربه کرده است و حالا تهران و شورای چهارم در آستانه تصمیمی قرار دارند که سرنوشت پایتخت را برای دوره‌ای چهار ساله و حیاتی رقم می‌زنند. این تصمیم علاوه بر ارتقای سطح زندگی و رفاه و فرهنگ مردم می‌تواند تائیدی دیگر بر اصل مسلم قانون اساسی کشورمان در مورد شوراها و ضرورت آنها باشد.در مورد بسیاری ازشهرداران سابق تهران به خصوص شهرداران پس از انقلاب اطلاعاتی محدود و در حد چند سطر خبر وجود دارد و در برخی موارد اعتمادی به اطلاعات عنوان شده نیست و به دلیل عدم دسترسی به برخی از آنها نمی توان به اطلاعات موجود استناد داشت. از همین روی آنچه در ادامه می‌آید گزیده‌ای کوتاه از تاریخچه زندگی‌نامه و اقدامات شهرداران تهران از انقلاب تا امروز که با استفاده از مطالب و اطلاعات سایت شهرداری تهران است.
اولین شهردار تهران بعد از انقلاب اسلامی ایران
محمد توسلی به عنوان اولین شهردار پس از انقلاب، ریاست این نهاد را در سال ۵۷ برعهده گرفت. تشکیل شورای عالی ترافیک شهر‌های کشور ، اجرای محدوده طرح ترافیک، احداث خطوط ویژه اتوبوسرانی، راه‌اندازی پایانه جنوب و انجام مطالعات و انتخاب محل میادین میوه و تره‌بار از جمله اقدامات مهم وی تلقی می شود.
اختلاف نظر با وزیر کشور و جمعی از مقامات دولتی در نهایت توسلی را ناچار به استعفا کرد. همچنین درگیری شهرداری با «ستاد خانه‌سازی برای مستضعفین» نیز در این دوره در اوج خود قرار داشت.
شهردار دوم، کوتاه مدت‌ترین شهردار تهران !
شهردار دوم پس از انقلاب سید رضا زواره‌ای است که بعدها حقوقدان عضو شورای نگهبان و کاندیدای دوره سوم و چهارم انتخابات ریاست جمهوری هم بود. وی در سال 1359 به مدت کمتر از یک ماه مسئولیت شهرداری تهران را به عهده گرفت. وی با توجه به شرایط پس از انقلاب و لزوم توجه بیشتر به قشر مستضعف به دنبال فراهم کردن امکانات بیشتر برای زندگی آنها بود و بارها تاکید می‌کرد که نباید میلیاردها تومان صرف مترو و بزرگراهها شود، تا وقتی که ریزش یک برف و یا باران موجب ناراحتی و آزار مردم جنوب شهر که بازوی انقلاب اسلامی بوده اند، می شود. انصاف نیست به ساختن بزرگراهها بپردازیم. البته زواره‌ای برای پیاده کردن اصولی که به آنها معتقد بود، فرصتی نداشت.
سومین شهردار تهران بعد از انقلاب اسلامی ایران
سید کمال‌الدین نیک روش سومین شهردار تهران بود که از 1359 الی 1360 به مدت هفت ماه شهردار پایتخت شد. دوران نیک روش، هم همچنان تحت تاثیر دیدگاه‌های انقلابی و توجه بیشتر به قشر ضعیف و محروم بود. این استاد دانشگاه پلی تکنیک تهران می‌گفت مردم نباید راضی شوند دولت وجوهی را که باید در دورافتاده ترین نقاط کشور مصرف شود، صرف شهروندان (تهرانی) کند. نیک روش هم پیش از آن که کاری را در شهرداری تهران به پیش ببرد از شهرداری رفت.
چهارمین شهردار تهران بعد از انقلاب اسلامی ایران
غلامحسین دلجو - چهارمین شهردار تهران پس از انقلاب بود که به جز قول‌هایی در مورد خروج کلیه انبارهای بزرگ عمومی و خصوصی به خارج شهر و تسلط وی بر زبان عربی عملکرد دیگری از وی نقل نشده است. دلجو از 1360 تا 1361 حدود 13 ماه شهردار تهران بود.
پنجمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
محمد کاظم سیفیان - فوق لیسانس معماری و متولد 1314 است که در فاصله 1361 تا 1362 به مدت 9 ماه شهردار تهران بود.
ششمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
حسین بنکدار به مدت چهار ماه و از شهریور تا دی 1362 شهردار تهران بود.
هفتمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
محمدنبی حبیبی به عنوان هفتمین شهردار پایتخت نسبت به شهرداران سابق مدت طولانی‌تری توانست شهردار پایتخت بماند. او به مدت 44 ماه از 1362 الی 1366 در ساختمان شهرداری تهران ماند. حبیبی هم اکنون به عنوان دبیر کل حزب موتلفه اسلامی مشغول فعالیت است.
هشتمین شهردار تهران پس از انقلاب
سید مرتضی طباطبائی هشتمین شهردار تهران پس از انقلاب بود که پس از 16 ماه ( از 1366 الی 1368)، کلید شهر تهران را به کرباسچی سپرد.
نهمین شهردار تهران و دوران پس از جنگ
غلامحسین کرباسچی سابقه تحصیل در حوزه علمیه قم را دارد، در دوران جنگ نماینده امام خمینی در ژاندارمری جمهوری اسلامی بود. او پس از پایان جنگ و در دولت هاشمی رفسنجانی شهردار تهران شد. او آخرین شهرداری بود که دولت منصوب کرد و پس از او شهردار توسط شورای شهر انتخاب شد.تکمیل شبکه بزرگراهی تهران، ارتقای کیفیت محیط زیست، بهبود، تقویت جایگاه شهرداری در تصمیمات اداری ، تاسیس موسسه همشهری و انتشار روزنامه همشهری از جمله اقدامات وی عنوان شده است.وی در سال ۱۳۷۷ به همراه جمعی از مدیرانش به اتهام جرایم مالی از شهرداری تهران محاکمه و کنار گذاشته شد. کرباسچی در حال حاضر دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی است.
دهمین شهردار تهران
مرتضی الویری پس از کرباسچی دهمین شهردار تهران شد و مدت 32 ماه از 1378 الی 1380 شهردار پایتخت بود. او که فعال و زندانی سیاسی در قبل و بعد از انقلاب است و به دلیل ناهماهنگی با اعضای نخستین دوره شورای شهر تهران ناچار به کناره‌گیری از پست شهرداری شد.
یازدهمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
محمدحسن ملک مدنی پس از کنارگیری الویری از سوی خود اعضای شورای اول شهر تهران برای شهرداری تهران معرفی شد و به مدت 10 ماه از 1380 الی 1381 مسئول کرسی بهشت شد.
دوازدهمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
محمد حسین مقیمی که حدود چهار ماه در فاصله سال 81 تا 82 سرپرست شهرداری تهران بود در واقع به عنوان شهردار تهران مطرح نشد. مقیمی مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه شیراز در رشته مکانیک و کارشناسی ارشد مدیریت سیستم و بهره وری دارد .
سیزدهمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران /ششمین رئیس‌جمهور
محمود احمدی‌نژاد 26 ماه شهردار تهران بود اما بلافاصله از بهشت به پاستور رفت و رییس‌جمهور مردم ایران در دولت‌های نهم و دهم بوده است. وی در سال 1376موفق به دریافت دکترای مهندسی و برنامه‌ریزی حمل و نقل از دانشگاه علم و صنعت شد.احمدی نژاد در سال 1335 در روستای ارادان از شهرستان گرمسار، چشم به جهان گشود و از یک سالگی به همراه خانواده در تهران اقامت گزید. وی دوران تحصیلات ابتدایی ، راهنمایی و متوسطه خود را در این شهر گذراند و در سال 1354 با کسب رتبه 132 کنکور سراسری گزینش دانشجو، تحصیلات عالی خود را در رشته مهندسی عمران دانشگاه علم و صنعت آغاز کرد و در سال 1365 در مقطع کارشناسی ارشد همان دانشگاه پذیرفته شد و در سال 1368 به عضویت هیات علمی دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت در آمد. وی در سال 1376موفق به دریافت مدرک تحصیلی دکترای مهندسی و برنامه ریزی حمل و نقل از دانشگاه علم و صنعت شد.
برخی از سوابق احمدی نژاد عبارت است از:
فرماندار ماکو
فرماندار خوی
استاندار استان اردبیل در سال های 1372 تا 1376
عضو هیات علمی دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت از سال 1368 تا کنون
احمدی نژاد علاوه بر تدریس ، راهنمایی دانشجویان و پرداختن به امور اجرایی، در زمینه‌های ذیل نیز فعالیت داشته است:موسس و عضو انجمن تونل ایران
عضو اولین شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علم و صنعت ایران
عضو اولین شورای مرکزی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان دانشگاه ها و موسسات آموزش و عالی کشور
چهاردهمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
علی سعیدلو در فاصله رفتن شهردار قبلی تهران برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی‌اش در انتخابات به مدت حدود سه ماه سرپرست در شهرداری تهران بود.
سعیدلو معاون پشتیبانی احمدی نژاد بود و پس از خروج از شهرداری تهران و رفتن به بهشت ، در مسئولیت‌های معاون امور بین‌الملل رییس جمهور و ریاست سازمان تربیت بدنی ایران قرار گرفت. وی در سال ۸۲ مدرک دکترای خود را در مدیریت استراتژیک دریافت کرده‌است.
پانزدهمین شهردار تهران ...
محمدباقر قالیباف منتخب دو دوره شورای شهر تهران است. قالیباف، متولد 1340، مشهد مقدس است. دانش آموخته کارشناسی جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران (1373)، کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران (1375) و دکترای جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس (1380) دارای گواهینامه خلبانی هواپیمای ایرباس از سازمان هواپیمائی کشوری (1376)وی در سال 1376 با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی به فرماندهی نیروی هوائی سپاه منصوب شد. در سال 1379 نیز با حکم فرماندهی معظم کل قوا به فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران منصوب شد. وی در سال 1382 همزمان با فرماندهی ناجا با حکم رئیس جمهور به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور و رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز فعالیت نمود و در شهریور ماه 1384 با رأی اعضای شورای اسلامی شهر تهران به عنوان شهردار تهران انتخاب گردید.
شانزدهمین کلید شهر تهران به چه کسی می‌رسد؟
شورای شهر چهارم یک ماه پس از استقرار دولت، یعنی در پایان شهریور ماه آغاز به کار می‌کند و بی‌شک اولین دستور کارش انتخاب شهردار بعدی پایتخت خواهد بود. هرچند رایزنی درباره گزینه‌های احتمالی شهردار شانزدهم پایتخت، قبل از انتخابات و در زمان تشکیل ائتلاف ها و لیست‌ها آغاز شده بود و تا امروز هم ادامه دارد، رایزنی‌های که بیشتر حول چند چهره و نام بیشتر نبوده است، حال باید دید در فرصت دو ماهه باقی مانده، با تشکیل جلسات رسمی و غیررسمی، ساکنان جدید ساختمان بهشت کلید شهر را به چه کسی می‌سپارند؟.
اولین شهردار تهران بعد از انقلاب اسلامی ایران
محمد توسلی به عنوان اولین شهردار پس از انقلاب، ریاست این نهاد را در سال ۵۷ برعهده گرفت. تشکیل شورای عالی ترافیک شهر‌های کشور ، اجرای محدوده طرح ترافیک، احداث خطوط ویژه اتوبوسرانی، راه‌اندازی پایانه جنوب و انجام مطالعات و انتخاب محل میادین میوه و تره‌بار از جمله اقدامات مهم وی تلقی می شود.
اختلاف نظر با وزیر کشور و جمعی از مقامات دولتی در نهایت توسلی را ناچار به استعفا کرد. همچنین درگیری شهرداری با «ستاد خانه‌سازی برای مستضعفین» نیز در این دوره در اوج خود قرار داشت.
شهردار دوم، کوتاه مدت‌ترین شهردار تهران !
شهردار دوم پس از انقلاب سید رضا زواره‌ای است که بعدها حقوقدان عضو شورای نگهبان و کاندیدای دوره سوم و چهارم انتخابات ریاست جمهوری هم بود. وی در سال 1359 به مدت کمتر از یک ماه مسئولیت شهرداری تهران را به عهده گرفت. وی با توجه به شرایط پس از انقلاب و لزوم توجه بیشتر به قشر مستضعف به دنبال فراهم کردن امکانات بیشتر برای زندگی آنها بود و بارها تاکید می‌کرد که نباید میلیاردها تومان صرف مترو و بزرگراهها شود، تا وقتی که ریزش یک برف و یا باران موجب ناراحتی و آزار مردم جنوب شهر که بازوی انقلاب اسلامی بوده اند، می شود. انصاف نیست به ساختن بزرگراهها بپردازیم. البته زواره‌ای برای پیاده کردن اصولی که به آنها معتقد بود، فرصتی نداشت.
سومین شهردار تهران بعد از انقلاب اسلامی ایران
سید کمال‌الدین نیک روش سومین شهردار تهران بود که از 1359 الی 1360 به مدت هفت ماه شهردار پایتخت شد. دوران نیک روش، هم همچنان تحت تاثیر دیدگاه‌های انقلابی و توجه بیشتر به قشر ضعیف و محروم بود. این استاد دانشگاه پلی تکنیک تهران می‌گفت مردم نباید راضی شوند دولت وجوهی را که باید در دورافتاده ترین نقاط کشور مصرف شود، صرف شهروندان (تهرانی) کند. نیک روش هم پیش از آن که کاری را در شهرداری تهران به پیش ببرد از شهرداری رفت.
چهارمین شهردار تهران بعد از انقلاب اسلامی ایران
غلامحسین دلجو - چهارمین شهردار تهران پس از انقلاب بود که به جز قول‌هایی در مورد خروج کلیه انبارهای بزرگ عمومی و خصوصی به خارج شهر و تسلط وی بر زبان عربی عملکرد دیگری از وی نقل نشده است. دلجو از 1360 تا 1361 حدود 13 ماه شهردار تهران بود.
پنجمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
محمد کاظم سیفیان - فوق لیسانس معماری و متولد 1314 است که در فاصله 1361 تا 1362 به مدت 9 ماه شهردار تهران بود.
ششمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
حسین بنکدار به مدت چهار ماه و از شهریور تا دی 1362 شهردار تهران بود.
هفتمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
محمدنبی حبیبی به عنوان هفتمین شهردار پایتخت نسبت به شهرداران سابق مدت طولانی‌تری توانست شهردار پایتخت بماند. او به مدت 44 ماه از 1362 الی 1366 در ساختمان شهرداری تهران ماند. حبیبی هم اکنون به عنوان دبیر کل حزب موتلفه اسلامی مشغول فعالیت است.
هشتمین شهردار تهران پس از انقلاب
سید مرتضی طباطبائی هشتمین شهردار تهران پس از انقلاب بود که پس از 16 ماه ( از 1366 الی 1368)، کلید شهر تهران را به کرباسچی سپرد.
نهمین شهردار تهران و دوران پس از جنگ
غلامحسین کرباسچی سابقه تحصیل در حوزه علمیه قم را دارد، در دوران جنگ نماینده امام خمینی در ژاندارمری جمهوری اسلامی بود. او پس از پایان جنگ و در دولت هاشمی رفسنجانی شهردار تهران شد. او آخرین شهرداری بود که دولت منصوب کرد و پس از او شهردار توسط شورای شهر انتخاب شد.تکمیل شبکه بزرگراهی تهران، ارتقای کیفیت محیط زیست، بهبود، تقویت جایگاه شهرداری در تصمیمات اداری ، تاسیس موسسه همشهری و انتشار روزنامه همشهری از جمله اقدامات وی عنوان شده است.وی در سال ۱۳۷۷ به همراه جمعی از مدیرانش به اتهام جرایم مالی از شهرداری تهران محاکمه و کنار گذاشته شد. کرباسچی در حال حاضر دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی است.
دهمین شهردار تهران
مرتضی الویری پس از کرباسچی دهمین شهردار تهران شد و مدت 32 ماه از 1378 الی 1380 شهردار پایتخت بود. او که فعال و زندانی سیاسی در قبل و بعد از انقلاب است و به دلیل ناهماهنگی با اعضای نخستین دوره شورای شهر تهران ناچار به کناره‌گیری از پست شهرداری شد.
یازدهمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
محمدحسن ملک مدنی پس از کنارگیری الویری از سوی خود اعضای شورای اول شهر تهران برای شهرداری تهران معرفی شد و به مدت 10 ماه از 1380 الی 1381 مسئول کرسی بهشت شد.
دوازدهمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
محمد حسین مقیمی که حدود چهار ماه در فاصله سال 81 تا 82 سرپرست شهرداری تهران بود در واقع به عنوان شهردار تهران مطرح نشد. مقیمی مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه شیراز در رشته مکانیک و کارشناسی ارشد مدیریت سیستم و بهره وری دارد .
سیزدهمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران /ششمین رئیس‌جمهور
محمود احمدی‌نژاد 26 ماه شهردار تهران بود اما بلافاصله از بهشت به پاستور رفت و رییس‌جمهور مردم ایران در دولت‌های نهم و دهم بوده است. وی در سال 1376موفق به دریافت دکترای مهندسی و برنامه‌ریزی حمل و نقل از دانشگاه علم و صنعت شد.احمدی نژاد در سال 1335 در روستای ارادان از شهرستان گرمسار، چشم به جهان گشود و از یک سالگی به همراه خانواده در تهران اقامت گزید. وی دوران تحصیلات ابتدایی ، راهنمایی و متوسطه خود را در این شهر گذراند و در سال 1354 با کسب رتبه 132 کنکور سراسری گزینش دانشجو، تحصیلات عالی خود را در رشته مهندسی عمران دانشگاه علم و صنعت آغاز کرد و در سال 1365 در مقطع کارشناسی ارشد همان دانشگاه پذیرفته شد و در سال 1368 به عضویت هیات علمی دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت در آمد. وی در سال 1376موفق به دریافت مدرک تحصیلی دکترای مهندسی و برنامه ریزی حمل و نقل از دانشگاه علم و صنعت شد.
برخی از سوابق احمدی نژاد عبارت است از:
فرماندار ماکو
فرماندار خوی
استاندار استان اردبیل در سال های 1372 تا 1376
عضو هیات علمی دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت از سال 1368 تا کنون
احمدی نژاد علاوه بر تدریس ، راهنمایی دانشجویان و پرداختن به امور اجرایی، در زمینه‌های ذیل نیز فعالیت داشته است:موسس و عضو انجمن تونل ایران
عضو اولین شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علم و صنعت ایران
عضو اولین شورای مرکزی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان دانشگاه ها و موسسات آموزش و عالی کشور
چهاردهمین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی ایران
علی سعیدلو در فاصله رفتن شهردار قبلی تهران برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی‌اش در انتخابات به مدت حدود سه ماه سرپرست در شهرداری تهران بود.
سعیدلو معاون پشتیبانی احمدی نژاد بود و پس از خروج از شهرداری تهران و رفتن به بهشت ، در مسئولیت‌های معاون امور بین‌الملل رییس جمهور و ریاست سازمان تربیت بدنی ایران قرار گرفت. وی در سال ۸۲ مدرک دکترای خود را در مدیریت استراتژیک دریافت کرده‌است.
پانزدهمین شهردار تهران ...
محمدباقر قالیباف منتخب دو دوره شورای شهر تهران است. قالیباف، متولد 1340، مشهد مقدس است. دانش آموخته کارشناسی جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران (1373)، کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران (1375) و دکترای جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس (1380) دارای گواهینامه خلبانی هواپیمای ایرباس از سازمان هواپیمائی کشوری (1376)وی در سال 1376 با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی به فرماندهی نیروی هوائی سپاه منصوب شد. در سال 1379 نیز با حکم فرماندهی معظم کل قوا به فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران منصوب شد. وی در سال 1382 همزمان با فرماندهی ناجا با حکم رئیس جمهور به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور و رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز فعالیت نمود و در شهریور ماه 1384 با رأی اعضای شورای اسلامی شهر تهران به عنوان شهردار تهران انتخاب گردید.
شانزدهمین کلید شهر تهران به چه کسی می‌رسد؟
شورای شهر چهارم یک ماه پس از استقرار دولت، یعنی در پایان شهریور ماه آغاز به کار می‌کند و بی‌شک اولین دستور کارش انتخاب شهردار بعدی پایتخت خواهد بود. هرچند رایزنی درباره گزینه‌های احتمالی شهردار شانزدهم پایتخت، قبل از انتخابات و در زمان تشکیل ائتلاف ها و لیست‌ها آغاز شده بود و تا امروز هم ادامه دارد، رایزنی‌های که بیشتر حول چند چهره و نام بیشتر نبوده است، حال باید دید در فرصت دو ماهه باقی مانده، با تشکیل جلسات رسمی و غیررسمی، ساکنان جدید ساختمان بهشت کلید شهر را به چه کسی می‌سپارند؟.
