آشنایی با مفاهیم تجارت اکترونیک-بخش 9
- زيرساختهاي آموزشي
يكي از موانع عمده استقرار تجارت الكترونيكي اين است كه توسط كارشناسان بسيار پيچيده تلقي ميشود در تحقيقات مختلف صورت گرفته فقدان دانش در زمينة تجارت الكترونيكي، مزايا و هزينههاي استقرار آن مهمترين موانع استقرار شناخته شدهاند.
الزامات آموزشي در زمينه تجارت الکترونيکي عبارتند از:
1- مباحث اساسي و ديدگاه كلي در زمينة تجارت الكترونيكي : ديدگاه كلي در زمينة تجارت الكترونيكي شامل الزامات آموزشي معرفي اساسي تجارت الكترونيكي، تعاريف، چگونگي عملكرد و همچنين شامل بحث در مورد تفاوتهاي آن با تكنولوژيهاي پيشين از جمله EDI ميباشد. اين بخش از آموزش جهت آگاهي مديران عالي سازمان است.
2- كاربرد استراتژيك تجارت الكترونيكي : اين بخش شامل معرفي منافع و مزاياي رقابتي است كه سازمان با استقرار تجارت الكترونيكي كسب مينمايد. تجارت الكترونيكي همچنين روند تكاملي بنگاهها را متحول ساخته است. به صورتي كه بنگاهها از تمركز بر توليد و كاهش هزينهها به ارائهدهندگان دانش و راهحلها و كاربردها تبديل شدهاند لذا توسعه و بازاريابي فعاليت اساسي بنگاه خواهد بود.
3ـ نمونه استقرار تجارت الكترونيكي
[1] : اين نمونهها شامل سازمانهايي در صنعت است كه به طور موفقيتآميزي از تجارت الكترونيكي مزيت كسب نمودهاند. موانع و مشكلاتي كه ساير سازمانها با آن مواجه شدهاند نيز بايد مدنظر قرار گيريد.
- زيرساختار حقوقي
فاکتورهاي آموزشي ،فرهنگي ،فني/تکنيکي ،ويژگي محصولات ومحرک ها ي تجارت الکترونيکي بيشتر در سطح سازمانها مطرح ميباشند. يکي از زير ساختهاي اساسي تجارت الکترونيکي که در توسعه و گسترش کاربرد تجارت الکترونيکي نقش بسزايي دارد بحث قانوني بودن تجارت الکترونيکي است.که نيازمند همکاري هاي لازم در سطح ملي و بينالمللي است.
مهمترين مباحث حقوقي و قانوني تجارت الکترونيکي در مقوله هاي زير طبقه بندي مي شوند
1- مسايل مربوط به قرارداد ها : قانون مربوط به قرارداد ها پيچيده است .در زمينه کاربرد تجارت الکترونيکي مشکل مضاعفي وجود خواهد داشت چون به طور سنتي قرار داد ها بصورت دست نويس ميباشند. جنبههاي متعددي در مورد قرار داد ها بايد مورد بررسي قرار گرفته تا اطمينان حاصل شود که قرار دادهايي که بصورت الکترونيکي منعقد مي شوند معتبر بوده تعهد ايجاد ميکتتد .
2- قوانين : قوانين تجاري متعددي در کشور وجود دارد که بر فعاليت هاي تجاري از طريق الکترونيکي تأثير گذارند مثلا قوانين حمايت از مصرف کنندگان که عرضه کنندگان را مکلف مي کند اطلاعات مؤثر در زمينه تصميم گيري مصرف کننده جهت خريد يا قبول شرايط را از زمان مناسب قبل از قرارداد در اختيار مصرف کنندگان قرار دهند اطلاعاتي شامل مشخصات فني ،هويت تأمين کننده ،مدت زمان اعتبار پيشنهادات، هزينه ها ،حق بازرسي وبرگشت محصول بايد در مبادلات الکترونيکي لحاظ شوند
[2].
3- امنيت و محرمانه بودن اطلاعات
[3]: يکي از بزرگترين موانع توسعه تجارت الکترونيکي عدم اطمينان وترس از دستکاري اطلاعات محرمانه اشخاص است .به همين دليل مشتريان ممکن است تمايل به ايجاد اطلاعات بر روي وب سايت را نداشته باشند. در قانون تجارت الکترونيکي ايران ماده 60 آمده است که ذخيره ،پردازش ،و يا توزيع (داده،پيام )هاي شخصي مبتني بر ريشه هاي قومي يا نژادي ،ديدگاههاي مذهبي و خصوصيات اخلاقي و وضعيت جسماني و رواني اشخاص بدون اجازه و رضايت صريح آنها به هر عنوان غير قانوني است .
4- حمايت از دارايي هاي معنوي/فکري
[4]: بيشتر کشور ها قوانين لازم جهت حمايت از مخترعين و ناشران در مورد استفاده غير قانوني و کپي برداري از آثار آنان را تصويب کرده اند .براي دارندگان وب سايت کنترل تجاوز و تخلف در زمينه کپي برداري توسط خريداران مشکل است .براي مثال جلوگيري ازdown load کردن متون ،تصاوير و يا نرم افزار ها وداده ها از طريق خريداران براي ساير اشخاص مشکل است. لذا در بستر مبادلات الکترونيکي قوانين لازم در اين زمينه ضروري است
5- حمايت از علايم تجاري
[5] : به منظور حمايت از حقوق مصرف کنندگان و تشويق رقابت مشروع در بستر مبادلات الکترونيکي در مورد استفاده از علايم تجاري به صورت نام دامنه
[6] يا هر نوع نمايش خطي علايم تجاري که موجب فريب يا مشتبه شدن طرف به اصالت کالا و خدمات شود قوانين لازم ضروري است
6- حمايت از اسرار تجاري
[7]: اسرار تجاري الکترونيکي (داده) پيامهايي است که شامل اطلاعات ،فرمول ،الگوها،برنامه ها ،روش ها ،فرايند ها ،اطلاعات مالي ،خصوصيات مشتريان و مانند اينهاست که بطور مستقل دارا ي ارزش اقتصادي است و در دسترس عموم قرار ندارد .و تلاش معقولانه اي براي حفظ و حراست آنها انجام شده است
[8].
مبحث ماليات ها ،مسايل حقوقي و قانوني مربوط به اجرا و انتقال الکترونيکي وجوه ،ملاحظات مربوط به سياست هاي پولي و اعتباري ،تأييد اعتبار اسناد و تقلب ،اشتباهات و سنديت و نگهداري سوابق از جمله مواردي است که در مباحث حقوقي و قانوني تجارت الکترونيکي بايد مد نظر قرار گيرند
[1] - E-Commerce examples
[2]- طرح تجارت الکترونيکي ايران ،باب سوم مبحث اول
[3]- Privacy &Security
[4] - Authors Right/ Copy right
[5] - Trade marks
[6] - Domain name
[7] - Trade secrets
[8]- طرح تجارت الکترونيکي ايران، باب سوم ،مبحث دوم ،ماده 68