آفت کش ها ترکیبات سنتزی یا طبیعی اند که برای کنترل ویا از بین بردن آفات مورد استفاده قرار می گیرند .
آفت کش عبارت است از ترکیب یا مخلوطی از چند ترکیب شیمیایی که برای جلوگیری ، از بین بردن ، دور کردن ویا کاهش دادن جمعیت حشرات ، جوندگان
نمادتها ، قارچ ها ، علف های هرزویا هر نوع از گیاهان آبی ، جانوران و نیز ویروس ها ،باکتری ها و میکروارگانیسم هایی که آفت شناخته می شوند مصرف شود.
آفت کش های بیولوژیک (Bio pesticides) شامل موجوداتی است که برای کنترل آفات به کار می روند .
آفت کش ها همیشه مستقیما باعث مرگ آفت نمی شوند ، بلکه ممکن است وسیله ای برای کشتن آفات باشند (هورمون ها ) ، یا آفات را پراکنده کنند و باعث کاهش جمعیت آنها در محل مورد نظر گردند ( دور کننده ها ) ، یا حتی آفات تیمار شده را نکشند ، بلکه روی نتایج آن اثر بگذارد ( ترکیبات موثر در رشد ) .
آفت کش یا سم ؟
توجه به این نکته ضروری است که بین آفت کش و سم (Poison ; Toxicant )
تفاوت وجود دارد.
پاراسلسوس (1541-1493) (Paracelsus ) گفته است : همه مواد سم هستند ، هیچ چیزی نیست که سمی نباشد ، تنها دز مصرفی باعث سم بودن یک ترکیب
می شود .
ماده ای که روی موجودات زنده اثر بگذارد لزوما آفت کش نیست . مثلا بسیاری از ترکیبات آلی و معدنی سم هستند ، ولی آفت کش نیستند . اغلب موارد به ویژه در سال های اخیر ، آفت کش ها به گونه ای بر گزیده می شوند که در دزی که برای آفت (هدف) سمی هستند برای انسان ، جانوران اهلی و بند پایان مفید (موجودات غیر هدف) سمی نباشند . بنابراین موادی که در گیاهپزشکی برای کنترل آفات به کار میروند ، آفت کش نامیده می شوند .
حشره کش (Insecticide) - لاروکش (Larvicide) - تخم کش (Ovicide) - کنه کش (Acaricide) - حلزون کش (Mulluscicide) - نماتد کش (Nematicide) - موریانه کش (Termiticide) - جونده کش (Rodenticide) - قارچ کش (Fungicide) - علف کش ((Herbicide - پرنده کش یا دورکننده پرنده (Avicide) و گره های مختلف دیگر.
خواص آفت کش ها
1- برای آفت مورد نظر بسیار سمی باشد ،به نحوی که میزان مصرف آن در سطح کم باشد .
2- اثرقاطع و سریع روی آفت داشته باشد .
3- روی انسان و دام و گیاهان و نیز محیط و خاک وآب اثر ناگوار نداشته باشد.
4- برای حشرات مفید مثل زنبورعسل وپارازیتوئیدها و شکارگرها کم خطر باشد . این ویژگی در سال های اخیر بیشتر مورد نوجه قرار گرفته است .
5- روی مواد خوراکی بو و طعم نا خوشایند نداشته و باقیمانده خطرناک باقی نگذارد .
6- دوام آن برای اثر روی آفت مناسب باشد . یعنی درحدی پایدار باشد که ضمن کنترل آفت ، در محط زیست باقی نماند .
7- کاربرد انتخابی داشته باشد . این موضوع بحث برانگیز است چون اگر یک آفت کش گسترده طیف مصرف شود اکثر جانوران اعم از هدف و غیر هدف از بین میروند .
8- تحرک آن در محیط زیست کم بوده و دچار آبشویی نشود .
9- مصرف آن از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد .
مراحل تهیه یک آفت کش
1- سنتز و تهیه ترکیب درآزمایشگاه .
2- انتخاب در گلخانه وتعیین فعالیت بیولوژیکی .
3- انتخاب ترکیب و آزمایش در سطح محدود از مزرعه (Fieldscreening) .
4- آزمایش دراز مدت در مزرعه به مدت 3 تا 4 سال
5- ارائه به بازار بر اساس اجازه یا حق استفاده محفوظ (( Patent .
آفت کش عبارت است از ترکیب یا مخلوطی از چند ترکیب شیمیایی که برای جلوگیری ، از بین بردن ، دور کردن ویا کاهش دادن جمعیت حشرات ، جوندگان
نمادتها ، قارچ ها ، علف های هرزویا هر نوع از گیاهان آبی ، جانوران و نیز ویروس ها ،باکتری ها و میکروارگانیسم هایی که آفت شناخته می شوند مصرف شود.
آفت کش های بیولوژیک (Bio pesticides) شامل موجوداتی است که برای کنترل آفات به کار می روند .
آفت کش ها همیشه مستقیما باعث مرگ آفت نمی شوند ، بلکه ممکن است وسیله ای برای کشتن آفات باشند (هورمون ها ) ، یا آفات را پراکنده کنند و باعث کاهش جمعیت آنها در محل مورد نظر گردند ( دور کننده ها ) ، یا حتی آفات تیمار شده را نکشند ، بلکه روی نتایج آن اثر بگذارد ( ترکیبات موثر در رشد ) .
آفت کش یا سم ؟
توجه به این نکته ضروری است که بین آفت کش و سم (Poison ; Toxicant )
تفاوت وجود دارد.
پاراسلسوس (1541-1493) (Paracelsus ) گفته است : همه مواد سم هستند ، هیچ چیزی نیست که سمی نباشد ، تنها دز مصرفی باعث سم بودن یک ترکیب
می شود .
ماده ای که روی موجودات زنده اثر بگذارد لزوما آفت کش نیست . مثلا بسیاری از ترکیبات آلی و معدنی سم هستند ، ولی آفت کش نیستند . اغلب موارد به ویژه در سال های اخیر ، آفت کش ها به گونه ای بر گزیده می شوند که در دزی که برای آفت (هدف) سمی هستند برای انسان ، جانوران اهلی و بند پایان مفید (موجودات غیر هدف) سمی نباشند . بنابراین موادی که در گیاهپزشکی برای کنترل آفات به کار میروند ، آفت کش نامیده می شوند .
حشره کش (Insecticide) - لاروکش (Larvicide) - تخم کش (Ovicide) - کنه کش (Acaricide) - حلزون کش (Mulluscicide) - نماتد کش (Nematicide) - موریانه کش (Termiticide) - جونده کش (Rodenticide) - قارچ کش (Fungicide) - علف کش ((Herbicide - پرنده کش یا دورکننده پرنده (Avicide) و گره های مختلف دیگر.
خواص آفت کش ها
1- برای آفت مورد نظر بسیار سمی باشد ،به نحوی که میزان مصرف آن در سطح کم باشد .
2- اثرقاطع و سریع روی آفت داشته باشد .
3- روی انسان و دام و گیاهان و نیز محیط و خاک وآب اثر ناگوار نداشته باشد.
4- برای حشرات مفید مثل زنبورعسل وپارازیتوئیدها و شکارگرها کم خطر باشد . این ویژگی در سال های اخیر بیشتر مورد نوجه قرار گرفته است .
5- روی مواد خوراکی بو و طعم نا خوشایند نداشته و باقیمانده خطرناک باقی نگذارد .
6- دوام آن برای اثر روی آفت مناسب باشد . یعنی درحدی پایدار باشد که ضمن کنترل آفت ، در محط زیست باقی نماند .
7- کاربرد انتخابی داشته باشد . این موضوع بحث برانگیز است چون اگر یک آفت کش گسترده طیف مصرف شود اکثر جانوران اعم از هدف و غیر هدف از بین میروند .
8- تحرک آن در محیط زیست کم بوده و دچار آبشویی نشود .
9- مصرف آن از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد .
مراحل تهیه یک آفت کش
1- سنتز و تهیه ترکیب درآزمایشگاه .
2- انتخاب در گلخانه وتعیین فعالیت بیولوژیکی .
3- انتخاب ترکیب و آزمایش در سطح محدود از مزرعه (Fieldscreening) .
4- آزمایش دراز مدت در مزرعه به مدت 3 تا 4 سال
5- ارائه به بازار بر اساس اجازه یا حق استفاده محفوظ (( Patent .