سلام به علی آقای گل
واقعا از این تاپیک پر محتوا لذت بردم دستت در دنکنه
پدر منم تو مترو کار میکنه و تا حد بسیار کمی در مورد چیزایی که گفتی اطلاعات داشتم و لی الان بعد از خوندن این تاپیک اطلاعاتم خیلی کامل تر شد
من باید در مورد موتور های ترکشن یه ارائه بدم ولی هیچی در موردشون گیر نیاوردم
تاپیکو که خوندم دیدم تو صفحه 14 و 15 یه اشاراتی بهشون کردیی میخواستم اطلاعات بیشتری در موردشون گیر بیارم اگه میشه یه توضیح بیشتری بده و اگه مطالب کامل تری هم داری اگه میشه برام میل کن
بازم در مورد این تاپیک دستت درد نکنه
منتظر پاسخم
یاعلی
ترکشن موتور
تراكشن : اين سيستم جهت تامين نيروي حركتي و ترمزي (ترمز قطارها از نوع ترمز ديناميكي ميباشد ) قطار مورد استفاده قرار مي گيرد كه با توجه به نوع قطار تراكشن ها به دو دسته تقسيم ميشوند:
. تراكشن هايي كه در قطارهاي DC مورد استفاده قرار مي گيرند .
. تراكشن هايي كه در قطارهاي AC مورد استفاده قرار مي گيرند.
1- تراكشن هايي كه در قطارهاي DC مورد استفاده قرار مي گيرند :
نيروی محرکه قطار بوسيله ترکشن موتورها تاًمين می شود.
اين تراكشن ها داراي قسمت هاي اصلي چون كموتاتور – جاروبك و جاروبك نگه دارنده (تعداد جاروبك ها 4عدد مي باشد ) – عايقي كه روي جاروبك قرار مي گيرد ( ومقعر نام دارد ) - سيم پيچي كه بين كموتاتور و جاروبك قرار مي گيرد تا با استفاده از خاصيت مغناطيسي خود سطح تماس بين كموتاتور و جاروبك را بالا ببرد –پيچ جرقه گير –سيم پيچ روتور و سيم پيچ استاتور ميباشد و مدارات كمكي كه از مقاومت هاي راه انداز كه تعداد انها 4 عدد و با نام هاي R0 R2- R1-- R3مي باشد (مقاومت هاي راه انداز در سقف قطار وجود دارند) و مقاومت ترمزي كه ان را با نام R4 نشان مي دهند تشكيل شده است .
هر واگن دارای چهار ترکشن می باشد. هر ترکشن يک موتورDc سری میباشد که چهار قطب بوده و دارای قطب كمكي نيز می باشد.کلکتورهرترکشن ازچهار قسمت با زغال ها ارتباط داردهر قسمت نيزدارای دوجفت زغال میباشد.اندازه زغال ها در حالت نو 64 mm می باشد که با 2 الی 3 ميلی متر مانده به خط شاخص تعويض،میبايستی تعويض گردند. توان هرترکشن 130 KW می باشد.سر کابل های سيم پيچی روتور و استاتور به طور جداگانه از موتور خارج شده است اين کارباعث میشود که عمل تغيير جهت دادن چرخش روتور بوسيله تعويض جهت جريان ازاستاتورآسان گردد.هرتركشن بوسيله گيرکوپلينگ به گيربکس اتصال دارد.جريان ماكزيمم هر ترکشن 600A بوده که هر ترکشن می تواند اين جريان را يک ساعت تحمل کند.
مورد استفاده مقاومت هاي راه انداز : از مقاومت هاي راه انداز همانگونه كه از نام انها پيداست در لحظه راه اندازي قطار ها استفاده ميشود و اين مقاومت ها پس از راه اندازي از مدار خارج ميشوند . از انجا كه قطارهاي مترو در لحظه راه اندازي نياز به حداكثر گشتاور دارند تا استارت اوليه را بزنند و از انجا كه گشتاور با سرعت رابطه عكس دارد (افزايش سرعت باعث كاهش گشتاور ميشود) بنابراين در لحظه راه اندازي اين مقاومتها در مدار قرار مي گيرند تا با كاهش سرعت حداكثر گشتاور راه اندازي را داشته باشيم (سرعت با بار رابطه عكس دارد ) پس از راه اندازي اين مقاومت ها به ترتيب از مدار خارج ميشوند تا در يك بازه زماني سرعت به حداكثر مقدار خود برسد .
ترتيب خارج شدن مقاومت هاي راه انداز به اين ترتيب است كه قطارهاي DC 3 وضعيت حركت دارند NOCH 1 - 2 NOCH - 3NOCH ( منظور از NOCH همان دنده اي است كه لوكومتيوران با تغيير ان سرعت قطار را كنترل ميكند ) در NOCH 1 مقاومت R1 از مدار
خارج شده سرعت قطار بهKm 16تا Km25 ميرسد در 2 NOCH مقاومتهاي R3- R2از مدار خارج ميشوند و سرعت قطار به Km 50 الي Km 60 ميرسد ودر 3NOCH مقاومتهاي R0 , R3 از مدار خارج ميشوند و سرعت قطاربه Km 80 ميرسد . همه اين مقاومتها به صورت اتوماتيك و توسط ميكرو كامپيوتر از مدار خارج ميشوند .
مورد استفاده مقاومت هاي ترمزي : ترمز قطارهاي DC از نوع ترمز ديناميكي بوده و نحوه ايجاد اين ترمز به اين ترتيب است كه چنانچه قطار در سرعت Km 30 الي Km 80 باشد و بخواهد ترمز كند در اين حالت تراكشن از حالت موتوري به حالت ژنراتوري تغيير وضعيت ميدهد و بجاي مصرف كردن برق توليد كننده برق ميشود ( نحوه توليد برق به اين ترتيب است كه تراكشن در حالت حركت قطار پسماندي در خود ايجاد ميكند كه اين پسماند در حالت ترمزي در سيم پيچ روتور ايجاد برق ميكند ) در اين حالت مقاومت ترمزي R4 به مجموعه مقاومت ها اضافه ميشود تا برق توليدي در سيم پيچ روتور در مقاومت ها تبديل به حرارت شده ودر اين حات است كه قطار در حالت ترمزي قرارمي گيرد .
كموتاتور : كموتاتور از تيغه هاي مسي سخت كه توسط ميكا نسبت به يكديگر و نسبت به بدنه عايق شده اند تشكيل ميشوند و از طريق ريخته گري مخصو ص يا پرس كردن به يكديگر محكم مي شوند و انتهاي كلاف هاي سيم پيچ اصلي به انها متصل مي شوند .
كموتاتورها پس از مدتي سائيده شده و بايد تعويض شوند كه علت اين سايش ناشي از تماس دائمي انها با جاروبك ها مي باشد .
جاروبك و جاروبك نگه دارنده :در قسمت ساكن تراكشن وسيله اي بنام جاروبك نگه دارنده(كه جاروبك ها در انجا قرار مگيرند و توسط فنري با فشار قابل تنظيم {حدود 150 تا 250 گرم نيرو بر سانتيمتر مربع } روي كموتاتور فشرده ميشود ) نصب شده است . وظيفه جاروبك نگه دارنده قرار دادن صحيح جاروبك بر روي كموتاتور است .
جاروبك ها وسيله اي هستند كه براي گرفتن يا دادن ولتاژ به كموتاتور استفاده ميشوند .
جنس جاروبكها از كربن – گرافيت – فلز گرافيت يامخلوطي از كربن و گرافيت مي باشد. مواد مذكور داراي هدايت الكتريكي بالايي جهت كاهش تلفات الكتريكي و ضريب اصطحكا ك كم براي جلوگيري از فرسودگي زياد (ناشي از تماس دائمي با كموتاتور) هستند
پيچ جرقه گير : وظيفه اين پيچ اين است كه جرقه هاي ناگهاني (كه از جمع شدن برادهاي اهن ناشي از سائيده شدن قطعات داخلي تراكشن و اتصال كوتاه بين اين قطعات است ) را در خود خنثي كند و مانع از اين شود كه اين جرقه ها به قسمتهايي چون كموتاتور –جاروبك و غيره اسيب برساند. فاصله پيچ با بدنه بايد استاندارد باشد به طوري كه در جريان خاصي اتصال كوتاه كند و در صورتي كه اين فاصله كم يا زياد شود باعث ميشود كه پيچ در جريان كمتر يا بيشتري اتصال كوتاه كند . به طور تجربي بايد فاصله پيچ با بدنه طوري انتخاب شود كه اين فاصله بين دو انگشت دست قرار گيرد تا پيچ در جريان مورد نظر اتصال كوتاه كند .
مشخصات فنی موتور ترکشن
1.مدل : NO.ZQ-132
2.قدرت نامی : ON 132 KW
3.درجه بندی : 1-Hour Rating
4.ولتاژ : ( بيشترين مقدار در حالت ترمزی ) 600 375
5.جريان : ( بيشترين ) 650 390
6.دور در دقيقه : ( بيشترين ) 3260 1580
7.ميدان نامی : %80
8.سطح ميدان : %100 - %63 - %45
9.نوع تحريک : تحريک سری
10.کلاس عايقی : H
11.تهويه ، هوا رسانی : سرخود
12.وزن : 765 Kg
2-تراكشن هايي كه در قطارهاي AC مورد استفاده قرار مي گيرند.
تراكشن قطارهاي AC از نوع اسنكرون بوده و با ولتاژ V(AC) 400 كار ميكند . در اين نوع موتور ها براي تغير دور و گشتاور. ولتاژ و فركانس ان را تغير ميدهند( به طوري كه با افزايش فركانس سرعت افزايش ميابد و با افزايش ولتاژ گشتاور افزايش ميابد) كه براي تغير ولتاژ و فركانس از يك مجموعه مدارات الكترونيك كه شامل 6 عدد JBT I (JBT I يك نوع پيشرفته تريستور ) استفاده ميشود اين JBT I ها توسط يك مدار كامپيوتري به نام DCU ( DRIVER CONTROL UNITE ) كنترل ميشوند .
موتور کمپروسور
کمپروسورشامل يک دستگاه موتور الکتريکی با ولتاژ 750 DC سری می باشد. کمپروسور جهت مصارف پنوماتيکی قطار شامل درب ها ، ترمزها ، کليدهای قدرت ،بوق ، ترانسفر سوئيچ و AIR SPRINGها مورد استفاده قرار میگيرد که فشار بادی معادل8.5الی10 بار را در يک مخزن 160 ليتري ذخيره ميکند. قبل ازفشرده شدن هوارطوبت موجود درهوابوسيله AIR DRYER گرفته شده وتوسط يکعدد VALVE که بوسيله برد الکترونيکی کنترل میگردد به خارج انتقال داده می شود. پس از فشرده شدن هوا دمای هوا بالا مي رود كه بوسيله روغن موجود در INTER COOLER , AFTER COOLER دمای هوا پايين می آيد.
موتورکمپروسور شامل 4عددزغال میباشدکه اندازه زغال ها درحالتي كه استفاده نشده است 40 mm میباشد،وعمرزغال ها با 2 الی 3 ميلیمتر مانده به خط شاخص تعويض تمام شده كه می بايستی تعويض گردند.
موتورکمپروسورهرماه يکبارجهت جلوگيری ازکم شدن مقاومت عايقی به دليل جمع شدن براده وگرد وغبار در داخل موتور کمپروسور باد گيری می شود . مقاومت عايقی بين زغال ها و بدنه بايدبينهايت باشد که اگراين مقدار کمتر از 20 مگا اهم باشد مقاومت بحرانی محسوب شده و امکان سوختن موتور بسيار زياد می باشد و حتماً می بایستی عايق پايه های
BRUSH HOLDER بوسيله الکل تميز گردند.
موتور کمپروسور دارای يک مقاومت خارجی R14 میباشد كه به مقاومت DAMPER معروف است و با موتور سری می باشد و شامل يک کنتاکتور 750 VDC می باشد که بوبين کنتاکتور با ولتاژ110 VDC عمل میکند.فيوز موتورنيز32 A می باشد.
مدار کمپروسور شامل يک PRESSER SWITCH می باشد که در فشار8.5 بار وصل ودر فشار 10بار قطع شده و مدارفرمان کمپروسور راقطع میکند.PRESSER SWITCHدارای يک شيردستی می باشد که در صورت بسته بودن اين شير تمام کمپروسورها بدون درنظر گرفتن فشار بادکارخواهندکرد.تمامكنتاكت هاي PRESSER SWITCH ها با هم موازی بوده ودرصورت وصل شدن يکی از کنتاکت های 3 PRESSER SWITCH تمام کمپروسورها شروع به کار خواهند کرد و درهنگام خاموش شدن نيز تمام کنتاکت ها باز می شوند.
يک تايمر به مدار کنتاکتور کمپروسور اضافه شده است كه بعداز خاموش كردن كليدكمپروسور درداخل کابين اپراتور ،
تايمر ، کمپروسور را بعد از چند ثانيه خاموش می کند كه اين عمل جهت اطمينان ازقطع کامل PRESSER SWITCH می باشد.
يک سوپاپ اطمينان نيز درخروجی مخزن 160 ليتری قراردارد که در صورتی که به هر دليل فشار باداز 11.5 بار تجاوز کرد سوپاپ باز شده و فشار اضافه را تخليه مي كند.
مشخصات فنی موتور کمپروسور
1.ولتاژ : Min : 390V Max : 790V
2.جريان : 18 A
3.توان : 10KW
4.نوع تحريک : سری
5.مقاومت سيم پيچ : 1.94 Ω at 20°C
6.کلاس عايقی : F
7.حفاظت : IP 55
8.دور در دقيقه : 1700 RPM
9.وزن : 160 Kg
موتور ژنراتور
قسمت موتوری موتور ژنراتور از يک موتور 750 VDC تشكيل شده است که شامل 4 عدد زغال بوده که اندازه زغال ها در حالت کار نکرده 40 mm می باشد ،عمر اين زغال ها با 2 الی 3 میلیمتر مانده به خط شاخص تعويض تمام شده که مي بايستی تعويض گردند.
مدار قدرت سمت موتوری شامل سه عدد مقاومت راه انداز و دمپر می باشد. کنتاکتورهای KM14 , KM15 در قسمت مدار قدرت موتوری می باشد که در مرحله اول KM14 وصل مي شود و سپس بعد از 3.5 ثانيه کنتاکتور KM15 وصل شده و دور موتورافزايش میيابدو يک بی متال در سيم پيچي تحريک موتور ژنراتور قرار داردکه درصورت افزايش جريان بيش از 45 آمپر عمل کرده و مدارموتور راقطع میکند.
به همراه سيم پيچ تحريک موتوروژنراتور سيم پيچی اضافه ديگری قرارداردکه جريان اين سيم پيچ بوسيله استابيلايز
کنترل میگردد.در قسمت موتوری با تنظيم جريان اين سيم پيچی دور موتور و درنتيجه فرکانس ولتاژ خروجی تنظيم
می شود و در قسمت ژنراتوری نيز با تنظيم جريان اين سيم پيچ ، ولتاژخروجی تنظيم میگردد که اين تنظيمات بوسيله چهار عدد پتانسيومتر نصب شده روی استابلايزر انجام می گيرد. سنسور SV11 به ورودی 750 V موتوری وصل میباشد که درصورت پايين بودن ولتاژاز 500 vاستابلايزر کنتاکتور KA11 را برق دار کرده و مدار فرمان موتور را قطع می کند.
در قسمت مدار قدرت موتوری يک فيوز 63 آمپر قرارداده شده است.
قسمت ژنراتوری موتور ژنراتور شامل يک ژنراتور سنکرون میباشدکه قسمت سيم پيچی تحريک برروی استاتور قراردارد و سيم پیچی آرميچر بر روی روتور قرار می گيرد . قسمت ژنراتوری موتورژنراتور با موتور ، موتور ژنراتور کوپل بوده و با چرخش روتورموتور، روتور ژنراتور نيزبا همان سرعت به چرخش درآمده که توسط 3 عددرينگ متصل به شفت و 6 عدد زغال توليد ولتاژ سه فاز 220 VAC می نمايد که جهت مصارف AC قطار شامل روشنايی داخل سالنهاوفن هاي داخل سالنهاشامل CHENGOVER , CROSS FLOW FAN وفن هاي داخل چاپر وPRECHARGER , CHARGIN DEVICE مورداستفاده قرار می گيرد. درقسمت خروجی ژنراتور بين 2 فاز و زمين 2 عددكنتاكتور
KE11 , KE12 با يک ديود سری شده و به زمين وصل شده ودر صورتی که يکی از فازها به زمين وصل شود KE11 , KE12 عمل کرده و به دنبال آن KA13 عمل می کند و موتور خاموش می گردد.
در قسمت آرميچر ژنراتور، سيم پيچی بصورت اتصال Y می باشد كه قسمت نقطه صفر اتصال به منظورحفاظت بيشتر به زمين وصل نشده است.در قسمت خروجی ژنراتور 3 عدد فيوز مينياتوری به نامهای QF101 , QF102 , QF103 قرارداده شده است.
مشخصات فنی موتور ژنراتور
الف : مشخصات فنی موتور:
1. ولتاژ نامی : 750 VDC
2.جريان نامي: 21A
3.توان : 13.5 KW
4.سرعت : 1500 RPM
5.نوع تحريک : تحريک کمپوند (منظور از تحريک کمپوند
، تحريک شنت + سری + تحريک خارجی جدا می باشد.)
6.مقاومت تعديل : 1.5 Ω
7.مقاومت شروع : 3Ω
8.مقاومت سيم پيچ موازی : 585Ω
9.کلاس عايقی : F
ب : مشخصات فنی ژنراتور :
1.توان ظاهری : 14 KVA
2.ولتاژ نامی : 220 VAC
3.جريان : 36.7 A
4.فرکانس : 50 HZ
5.تعداد فاز : 3P
6.نوع اتصالات : ستاره (بدون نقطه صفر )
7.نوع تحريک : کمپوند ( منظور از تحريک کمپوند ،
تحريک خارجی مجزا يک + تحريک مجزای دو.)
8.ضريب عايق بندی حرارتی : 0.85
9.كلاس عايقی : F
باطری خانه
هر قطار دارای4 جعبه باطری و هر جعبه باطری شامل 77 سلول که بصورت سری به هم متصل هستند می باشد .
ولتاژ هر يک از سلول ها 1.2 VDC می باشد که در مجموع
1.2*77=92.4 VDC میباشدواين باطریهاتوسط CHARGIN DEVICE شارژ میشوند.يك فيوز مينياتوری درخروجی باطری وجود دارد که درصورت قطع بودن فيوزسيگنال AC توسط شارژر به صفحه نمايش کابين اپراتور فرستاده می شود.
در صورتی که ژنراتورها خاموش باشند باطری ها مصارف DC قطار از جمله روشنايی اضطراری و روشنايی کابين اپراتور و چراغ های MOBILE STATION , HEAD LIGHT , PUBLIC ADDRESS و ترمزها را تأمين می کنند.
در صورتی که ژنراتورها روشن باشند باطری ها بعنوان مصرف کننده محسوب شده و شارژ می گردند و ولتاژ v 110 DC قطار توسط شارژر تأمين می شود.
يونيت جريان
يونيت جريان شامل 2 قسمت ثابت و متحرک میباشد.قسمت متحرک قابل تنظيم بوده که کفشک جريان متصل به ان مي باشد و ارتفاع کفشک جريان از سطح ريل توسط دو عدد مهره متصل به قسمت متحرک قابل تنظيم می باشد.
جنس قسمت متحرک از فلز می باشد و قسمت ثابت از نوعی عايق می باشد. جنس کفشک جريان از نوعی آلياژ تشکيل شده است که نسبت به ريل سوم بسيار نرم بوده و سريعتر سائيده میشود.عمر کفشک جريان با سائيده شدن و رسيدن به خط شاخص تعويض ، تمام شده و می بايستی تعويض گردد.
هر واگن از چهار يونيت کفشک تشکيل شده است که بصورت موازی به هم متصل میباشند ودر مجموع درقطارهای خط 1، 28 يونيت جريان و در قطارهای خط 2، 20 يونيت جريان وجود دارد. کفشک های جريان توسط کابلی با فيوز 500 A سری بوده ودر داخل جعبه ای که در زير قطار وجوددارد اين کابل ها به يکديگر متصل می باشند . در صورتی که يکی از کفشک ها با ريل انرژی يا ريل سوم تماس داشته باشند بقيه کفشک های همان واگن برق دار می گردند.
شارژينگ
دستگاه شارژر برای شارژ کردن باطری و تأمين ولتاژ 110 DC قطاراستفاده ميگردد. جعبه شارژر دارای 2ورودي سه فاز 220 VAC از هر کدام از ژنراتورها می باشد که بوسيله فيوز QF102 از ژنراتورها ايزوله می گردد. در ورودی سه فاز شارژر يک رله کنترل فاز قرار گرفته است که در صورت قطع يکی از فازها کنتاکتور ورودی را قطع کرده و شارژر از مدار خارج می گردد. ولتاژ ورودی سه فاز توسط سه عدد ديود و سه عدد تريستور که تشکيل يکسو کننده تمام موج سه فاز کنترل شونده را می دهد به ولتاژ DC تبديل می گردد.
گيتهای تريستور توسط برد تريگر وارد مدار میگردند وبسته به مقدار ولتاژموردنياز زاويه آتش تريستورها توسط پالس گيت تنظيم می گردد.يك برد سنسور روی برد تريگر وجود داردكه شامل سنسور ولتاژ و جريان ميباشد.
يکی از سنسورهای ولتاژ ، ولتاژ باطری را اندازه گيری می کند که در صورت شارژ کامل باطری ، برد تريگر از
طريق اين سنسور ولتاژ خروجی تريستورها را پايين مي آورد.
درصورتی که ولتاژ باطری از 80 V کمتر باشد،برد تريگر تريستورها را بطور کامل خاموش می کند و از طريق رله که بر روی برد سنسور قراردارد سيگنال AC رابه کابين اپراتور ارسال می نمايد.يک برد منبع تغذيه نيز تغذيه تريگر را تأمين می کند. يک ترانس سه فاز نيز درورودی 220 AC قراردارد که ولتاژ ورودی را به 96 V تبديل می کند.