[FONT=times new roman,times,serif]خون(Blood) بافتی است مایع,غلیظ,قرمز رنگ و از جنس بافت همبند که ساختار آن به صورت یک سوسپانسیون سلولی 45% در پلاسما(مایع میان بافتی خون) می باشد. اریتروسیت( RBC ),لکوسیت ها(WBC) و پلاکت ها سلولهای ان بوده وپلاسما به عنوان ماتریکس خارج سلولی (ECM)یا مایع میان بافتی آن محسوب می شود.لکوسیت ها شامل نوتروفیل ها,لنفوسیت ها,مونوسیت ها,ائوزینوفیل ها,بازوفیل ها هستند.خون در مغز استخوان(Bone Marrow) تولید شده ودر عروق بدن(Vessels)جریان میابد,به طوری که از طریق شریان(artery)به بافت ها رفته واز طریق مویرگ ها(capilary)در بافت منشعب شده و از طریق ورید ها (veins)جمع اوری و به وسیله ورید اجوف تحتانی و فوقانی به قلب باز می گردد و قلب نیز با عمل پمپاژی خود خون را در عروق به جریان می اندازد.پس با این وجود میتوان چنین نتیجه گرفت که خون باعث ارتباط بافت های مختلف با یکدیگر میشود.بیش از 50% خون را پلاسما تشکیل میدهد که به نوبه خود 90% آن از آب تشکیل شده است و 10% باقی مانده 7% پروتئین 3%املاح معدنی ,الکترولیت ها(سدیم،پتاسیم،لیتیوم،کلسیم،بی کربنات) ویتامین ها(A،D،K،B،C،F) قندها،چربی ها(کلسترول،تری گلیسیرید،فسفولیپید،لیپوپروتئین)و اسیدهای آمینه تشکیل میدهند .لذا تنظیم آب بدن وتعادل الکترولیت ها نیز از وظایف مهم خون محسوب میشود.خون به جهت داشتن پروتئین وترکیبات بافری مختلف (مثل بافر فسفات وبی کربنات)قدرت بافری بالایی دارد که در حفظ PH فیزیولوژیک بافت وخون(PH:7.4) حائز اهمیت است.
به طور خلاصه وظایف خون به شرح زیر است:
1.تامین آب,مواد غذایی,هورمون,ویتامین و. . . برای سلول بدن
2.عمل بافری وتنظیم PH
3.تنظیم دمای بدن
4.کمک به دفع مواد زائد
5.کمک به جذب مواد غذایی وانتقال آنها از روده
6.ایجاد ارتباط سیال خونی بین بافت و اندام های مختلف بدن
7.تهویه هوا,اکسیژن رسانی ودفع co2 به دو روش محلول(پلاسمایی) ومتصل به هموگلوبین(اریتروسیتی)
8.عامل انبساط عروق وجلوگیری از کلاپس آن.
9.حمل سلول های ایمنی ذاتی و اکتسابی,ایجاد ایمنی همورال و سلولار سیستمیک وپدافند دفاعی در تمامی بافت های بدن.
10.نقش آنتی اکسیدانی
11.عامل هموستاز,سیالیت و انعقاد خون
12.نمونه بیولوژیکی ایده آل برای بررسی سلامت یا بیماری بافت های مختلف بدن.
13.منبع اصلی وحیاتی جهت اهدا یک بافت(اهدا خون و یا فراورده های آفرزیس) که سالانه جان میلیون ها انسان را از مرگ نجات می دهد(طب انتقال خون)
هماتوپوئز
خونسازی در پستانداران به دو دوره ی i) خون سازی بدوی(primitive )و(ii خون سازی نهایی(definitive ) تقسیم میشود.با لقاح بین اسپرم و اووسیت و تشکیل استم سل toti potent,به تدریج زایگوت به مورولا وسپس بلاستوسیست(ICMو تروفوبلاست) تبدیل میشود،در ادامه ICM(حاوی 100-150) به رویان وتروفوبلاست به جفت ،آمنیون واجزای خارج رویانی تمایز میابد.با تکثیر وتمایز سلولهای ICM یک توده سه لایه ای بنام اکتودرم،مزودرم واندودرم تشکیل میشود که در اولین مرحله تکاملی خود کیسه زرد را به وجود می اورند.استم سل های ICM از نوع pluri potent و استم سل های هرکدام از لایه های جنینی از نوع multi potent هستند که ازاستم سل های multi potent لایه مزودرم میتوان به HSC(استم سل هماتوپوئیتیک) و MSC(استم سل مزانشیمال)اشاره نمود.کیسه زرد در قسمت میانی ICM تشکیل و به ارامی به سمت خارج آن کشیده شده ودر نهایت نیز همانند یک کیسه از آن خارج میشود.به دلیل مشتق شدن کیسه زرد از ICM سطح خارجی کیسه نیز از سه لایه اکتودرم، مزودرم واندودرم تشکیل میشود که منشاء خون سازی از لایه مزودرمی کیسه زرد می باشد.کیسه زرد پس از تکامل ICM جزء ساختارها یا اندام های رویانی محسوب نشده ودر نهایت به عنوان یک ناحیه خارج رویانی جذب بدن جنین شده و از بین میرود ولی تا زمان حضور خود به عنوان منشاء اولین جزایر خونی وتامین کننده مواد غذایی رویان مورد استفاده قرار میگیرد.هنگام شروع اولین نشانه های خونسازی بدوی در کیسه زرد،ابتداESC(استم سل رویانی) تحت تاثیر یکسری از فاکتورهای رشد خون ساز(FGF؛TGF-B،BMp4) و همچنینhedgehogاندودرمی (نوعی فاکتور رونویسی) به مزودرم تبدیل میشود.سپس اکتودرم سطح کیسه زرد به تدریج به ناحیه خارجی برآمدگی پیدا کرده و صفحه عصبی را می سازد.در ادامه در قسمت تحتانی ودر ناحیه مزودرم کیسه زرد،شکاف اولیه خونسازی شکل گرفته وبعد از آن،سلولهای ناحیه شکمی مزودرم تحت تاثیر فاکتور flk-1 ابتدا به BLCFC(Blast ColonyForming Cell) و سپس تحت تاثیر فاکتور رونویسی mix،smad و فاکتور BMP به سلول های همانژیوبلاست تمایز میابند.این سلولها ناحیه زیر برآمدگی اکتودرم را پر کرده واولین جزایر خونی را تشکیل می دهند.[/FONT][FONT=times new roman,times,serif]منبع : هماتولوژی سلولی و مولکولی/ نادر وظیفه شیران[/FONT][FONT=times new roman,times,serif]گردآورنده : سرکار خانم زینب سیدی[/FONT][FONT=times new roman,times,serif]
[/FONT]
به طور خلاصه وظایف خون به شرح زیر است:
1.تامین آب,مواد غذایی,هورمون,ویتامین و. . . برای سلول بدن
2.عمل بافری وتنظیم PH
3.تنظیم دمای بدن
4.کمک به دفع مواد زائد
5.کمک به جذب مواد غذایی وانتقال آنها از روده
6.ایجاد ارتباط سیال خونی بین بافت و اندام های مختلف بدن
7.تهویه هوا,اکسیژن رسانی ودفع co2 به دو روش محلول(پلاسمایی) ومتصل به هموگلوبین(اریتروسیتی)
8.عامل انبساط عروق وجلوگیری از کلاپس آن.
9.حمل سلول های ایمنی ذاتی و اکتسابی,ایجاد ایمنی همورال و سلولار سیستمیک وپدافند دفاعی در تمامی بافت های بدن.
10.نقش آنتی اکسیدانی
11.عامل هموستاز,سیالیت و انعقاد خون
12.نمونه بیولوژیکی ایده آل برای بررسی سلامت یا بیماری بافت های مختلف بدن.
13.منبع اصلی وحیاتی جهت اهدا یک بافت(اهدا خون و یا فراورده های آفرزیس) که سالانه جان میلیون ها انسان را از مرگ نجات می دهد(طب انتقال خون)
هماتوپوئز
خونسازی در پستانداران به دو دوره ی i) خون سازی بدوی(primitive )و(ii خون سازی نهایی(definitive ) تقسیم میشود.با لقاح بین اسپرم و اووسیت و تشکیل استم سل toti potent,به تدریج زایگوت به مورولا وسپس بلاستوسیست(ICMو تروفوبلاست) تبدیل میشود،در ادامه ICM(حاوی 100-150) به رویان وتروفوبلاست به جفت ،آمنیون واجزای خارج رویانی تمایز میابد.با تکثیر وتمایز سلولهای ICM یک توده سه لایه ای بنام اکتودرم،مزودرم واندودرم تشکیل میشود که در اولین مرحله تکاملی خود کیسه زرد را به وجود می اورند.استم سل های ICM از نوع pluri potent و استم سل های هرکدام از لایه های جنینی از نوع multi potent هستند که ازاستم سل های multi potent لایه مزودرم میتوان به HSC(استم سل هماتوپوئیتیک) و MSC(استم سل مزانشیمال)اشاره نمود.کیسه زرد در قسمت میانی ICM تشکیل و به ارامی به سمت خارج آن کشیده شده ودر نهایت نیز همانند یک کیسه از آن خارج میشود.به دلیل مشتق شدن کیسه زرد از ICM سطح خارجی کیسه نیز از سه لایه اکتودرم، مزودرم واندودرم تشکیل میشود که منشاء خون سازی از لایه مزودرمی کیسه زرد می باشد.کیسه زرد پس از تکامل ICM جزء ساختارها یا اندام های رویانی محسوب نشده ودر نهایت به عنوان یک ناحیه خارج رویانی جذب بدن جنین شده و از بین میرود ولی تا زمان حضور خود به عنوان منشاء اولین جزایر خونی وتامین کننده مواد غذایی رویان مورد استفاده قرار میگیرد.هنگام شروع اولین نشانه های خونسازی بدوی در کیسه زرد،ابتداESC(استم سل رویانی) تحت تاثیر یکسری از فاکتورهای رشد خون ساز(FGF؛TGF-B،BMp4) و همچنینhedgehogاندودرمی (نوعی فاکتور رونویسی) به مزودرم تبدیل میشود.سپس اکتودرم سطح کیسه زرد به تدریج به ناحیه خارجی برآمدگی پیدا کرده و صفحه عصبی را می سازد.در ادامه در قسمت تحتانی ودر ناحیه مزودرم کیسه زرد،شکاف اولیه خونسازی شکل گرفته وبعد از آن،سلولهای ناحیه شکمی مزودرم تحت تاثیر فاکتور flk-1 ابتدا به BLCFC(Blast ColonyForming Cell) و سپس تحت تاثیر فاکتور رونویسی mix،smad و فاکتور BMP به سلول های همانژیوبلاست تمایز میابند.این سلولها ناحیه زیر برآمدگی اکتودرم را پر کرده واولین جزایر خونی را تشکیل می دهند.[/FONT][FONT=times new roman,times,serif]منبع : هماتولوژی سلولی و مولکولی/ نادر وظیفه شیران[/FONT][FONT=times new roman,times,serif]گردآورنده : سرکار خانم زینب سیدی[/FONT][FONT=times new roman,times,serif]
[/FONT]
[/FONT]