دیروز و امروز «سرود تیم ملی»
سابقه سرود یا تصنیفهای مربوط به فوتبال در ایران به سالهای خیلی قبل برمیگردد. نکته مهم این است که اولینبار این تصنیفها از دل مردم بیرون آمد و بعد از آن بود که بهصورت سفارشی ساخته شد. بر اساس خاطرات شفاهی که دارم اولینباری که سرودی برای فوتبال ساختند به مسابقات جام ملتهای آسیا در سال 1347 در تهران بر میگردد که ایران قهرمان جام شد و طی یک بازی حماسی در روز فینال موفق شد 2 بر یک با گلهای «همایون بهزادی» و «پرویز قلیچخانی» تیم اسراییل را شکست دهد. تا قبل از آن زمان کُشتی و وزنهبرداری ورزشهای اول و محبوب کشور بودند اما بعد از آن فوتبال، ورزش ملی ایران میشود. نکته جالب، اتفاقی است که ما بعدا کمتر شاهدش بودیم: پس از پیروزی نهایی جامملتها تماشاچیان روی سکوهای استادیوم شیرودی (امجدیه قدیم) در حمایت از تیم و یکصدا همه میگفتند: «بچهها مچکریم»؛ این شعر زمینه تصنیفهایی شد که توسط خوانندگان مشهور آن زمان خوانده شد. بعد از آن تصنیف بچهها مچکریم توسط خواننده زن مشهوری اجرا شد و مثلا خواننده معروف ارمنی ترانه دیگری خواند که بخشی از آن این بود: «وقتی توپ گرده زمینم درازه /بچهها گل بزنید به دروازه». بعدها این دوشعر در مسابقات خوانده میشد. خاطره بعدیام بر میگردد به سال 1351 جام کوروش کبیر که طی آن تیم ملی فوتبال ایران با مربیگری «پرویز دهداری» موفق میشود جام را تصاحب کند و در فینال با تکگل «صفر ایرانپاک» رومانی را شکست میدهد و در این بازی وقتی پیروز شدند شاید با نوعی بیاعتنایی به سرود شاهنشاهی مردم با تصنیف «آمنهآمنه» آغاسی در استادیوم یکصدهزارنفری جشن گرفتند و بالای سرشان دستمال چرخاندند. بعد از آن و در جامجهانی 1978 و بعدها که تیمملی به جامجهانی 1998 راه یافت شاهدیم که تصنیفهایی را به خوانندهها و موزیسینها سفارش دادند و برای مسابقات اجرا شد. کاری که خیلی از کشورهای دنیا مثل ایتالیا و فرانسه همزمان با میزبانی جامجهانی 1990 و 98 انجام دادند و این تصنیفها هنوز هم در برنامههای ورزشی پخش میشود.
احمد محیط طباطبایی
منبع: روزنامه شرق - شماره ۱۹۸۰ - ۲۷ اسفند ۱۳۹۲
.
سابقه سرود یا تصنیفهای مربوط به فوتبال در ایران به سالهای خیلی قبل برمیگردد. نکته مهم این است که اولینبار این تصنیفها از دل مردم بیرون آمد و بعد از آن بود که بهصورت سفارشی ساخته شد. بر اساس خاطرات شفاهی که دارم اولینباری که سرودی برای فوتبال ساختند به مسابقات جام ملتهای آسیا در سال 1347 در تهران بر میگردد که ایران قهرمان جام شد و طی یک بازی حماسی در روز فینال موفق شد 2 بر یک با گلهای «همایون بهزادی» و «پرویز قلیچخانی» تیم اسراییل را شکست دهد. تا قبل از آن زمان کُشتی و وزنهبرداری ورزشهای اول و محبوب کشور بودند اما بعد از آن فوتبال، ورزش ملی ایران میشود. نکته جالب، اتفاقی است که ما بعدا کمتر شاهدش بودیم: پس از پیروزی نهایی جامملتها تماشاچیان روی سکوهای استادیوم شیرودی (امجدیه قدیم) در حمایت از تیم و یکصدا همه میگفتند: «بچهها مچکریم»؛ این شعر زمینه تصنیفهایی شد که توسط خوانندگان مشهور آن زمان خوانده شد. بعد از آن تصنیف بچهها مچکریم توسط خواننده زن مشهوری اجرا شد و مثلا خواننده معروف ارمنی ترانه دیگری خواند که بخشی از آن این بود: «وقتی توپ گرده زمینم درازه /بچهها گل بزنید به دروازه». بعدها این دوشعر در مسابقات خوانده میشد. خاطره بعدیام بر میگردد به سال 1351 جام کوروش کبیر که طی آن تیم ملی فوتبال ایران با مربیگری «پرویز دهداری» موفق میشود جام را تصاحب کند و در فینال با تکگل «صفر ایرانپاک» رومانی را شکست میدهد و در این بازی وقتی پیروز شدند شاید با نوعی بیاعتنایی به سرود شاهنشاهی مردم با تصنیف «آمنهآمنه» آغاسی در استادیوم یکصدهزارنفری جشن گرفتند و بالای سرشان دستمال چرخاندند. بعد از آن و در جامجهانی 1978 و بعدها که تیمملی به جامجهانی 1998 راه یافت شاهدیم که تصنیفهایی را به خوانندهها و موزیسینها سفارش دادند و برای مسابقات اجرا شد. کاری که خیلی از کشورهای دنیا مثل ایتالیا و فرانسه همزمان با میزبانی جامجهانی 1990 و 98 انجام دادند و این تصنیفها هنوز هم در برنامههای ورزشی پخش میشود.
احمد محیط طباطبایی
منبع: روزنامه شرق - شماره ۱۹۸۰ - ۲۷ اسفند ۱۳۹۲
.