بلندای آسمان جایگاه توست ایران من

[Sky Shield]

[FONT=&quot]بسم رب الشهداء و صدیقین[/FONT]​

با عرض سلام محضر آزاده دو عالم حضرت سیدالشهداء(ع) و شما دوستان عزیز​

قرار است که در این تاپیک مطالبی به صورت خلاصه درباره عملیاتهای به اجرا درآمده در 8 سال دفاع مقدس گنجانده شود که شامل : نام و تاریخ ، توضیح خلاصه درباره عملیات مورد نظر و نتایج آن عملیات است . مطمئن باشید که مطالب بسیار متفاوت تر از آنچه که شما در جاهای دیگر خوانده اید یا شنیده اید خواهد بود.لازم به ذکر است مطالب این تاپیک از اطلس نبردهای ماندگار(معاونت عملیات نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران) و از برخی سایتهای معتبر گرداوری خواهد شد،امید است مورد توجه شما عزیزان قرار گیرد
​

​

 

[Sky Shield]

[FONT=&quot]عملیات پدافندی سومار1359/7/5[/FONT]
[FONT=&quot]ارتش عراق در منطقه غرب ایران سه محور اساسی را مورد هدف قرار داده بود که به ترتیب از سمت شمال منطقه قصر شیرین،سرپل ذهاب به سمت اسلام آباد و در قسمت میانی منطقه سومار و نفت شهر و در قسمت جنوبی منطقه مهران به سمت ایلام و دهلران قراردارد. سراسر این مناطق پوشیده از رشته کوههایی است که در امتداد مرز ایران و عراق گسترش یافته و حرکت ستون نظامی را در محورهای غرب به شرق و یا بر عکس با دشواری فراوانی روبهرو می کند. لذا دور از انتظار نبود که یگانهای عراق در همان ارتفاعات مرزی زمین گیر شده و تنها در محورهایی به پیشروی نسبی دست یابند که متکی بر خطوط مواصلاتی بین شهرهای ایران باشد. در منطقه سومار نیز این چنین شد.بجز تصرف دو شهر کوچک نفت شهر و سومار در خاک جمهوری اسلامی ایران،هدف مهمی توسط عراقی ها تصرف نگردید. یگان های تیپ دوم لشکر 81 زرهی از نیروی زمینی ارتش ایران برای مقابله با تهاجم عراق در این منطقه گسترش یافته بودند،ولی برتری قابل توجه نیروهای عراقی موجب گردید که نفت شهر و سومار همراه تعدادی از ارتفاعات منطقه توسط عراق اشغال گردد . سرلشکر شهید منصور وطن پور از خلبانان شجاع هوانیروز در این ایام در منطقه جنوب به شهادت رسید.[/FONT]

[FONT=&quot]نتیجه[/FONT]​

[FONT=&quot]نفت شهر و شهر سومار سقوط کرد و ارتفاعات داروان،دامنه های غربی ارتفاعات چشمه میل و ارتفاعات سارات ها به اشغال عراقی ها درآمد[/FONT]​

[FONT=&quot]از آمار دقیق تلفات عراق گزارشی به دست نیامده است[/FONT]​

[FONT=&quot]

[/FONT]​

 

[Sky Shield]

در میان پست های مربوط به عملیات ها سعی خواهد شد برای تنوع و یکجا بودن مطالب از جداول زیر استفاده شود

ج-1

توضیح علایم موجود در جدول اقدامات ضد انقلاب
1--خ:خنثی شده
2--ع:عمل کرده
​

​

 

[بيتاب]

• مقدمه
• اهداف عملیات
• منطقه عملیات
• استعداد دشمن
• قوای خودی
• شرح عملیات
• مرحله اول عملیات
• مرحله دوم عملیات
• نتایج عملیات کربلای 5
• بازتاب عملیات کربلای 5

مقدمه

سنگینی شرایط دشوار پس از عملیات کربلای 4 ضرورت انجام عملیات دیگری را ایجاب می کرد. عملیاتی که پیروزی آن تضمین شده باشد و ضمنا از جنبه نظامی و سیاسی بسیار ارزشمند باشد تا آثار نامطلوب عدم فتح کربلای 4 را جبران نماید.
ارزشمند ترین منطقه موجود شلمچه بود که دشمن در آن مستحکم ترین مواضع و موانع را داشت، به طوری که عبور از آن ها غیر ممکن می نمود و با توجه به اصول نظامی شناخته شده و محاسبات کمی، ضریب موفقیت بسیار ناچیز بود و بالطبع تضمین پیروزی از سوی فرماندهان عملیات را غیر ممکن می ساخت؛ لیکن ضرورت غیر قابل انکار ادامه جنگ در آن موقعیت و لزوم تسریع در تصمیم گیری پس از عملیات کربلای 4 سبب گردید که صرفا برای انجام تکلیف و با امید به نصرت الهی، تمامی نیروهای خودی اعم از رزمنده و فرمانده برای عملیات بزرگ کربلای 5 آماده شوند.

هنگام انتخاب منطقه عملیات کربلای 5، آنچه اوضاع را پیچیده تر می کرد، این بود که:

1. تنها انجام یک عملیات نمی توانست موثر باشد.
2. به علاوه عملیات باید با پیروزی توام باشد.
3. هم چنین سرعت عمل نیز نقش تعیین کننده ای در این عملیات داشت.

دشمن با توجه به اهمیت منطقه، زمین شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رها کردن آب در منطقه، انجام هرگونه عملیاتی را غیر ممکن ساخته و فضای امنی را برای خود به وجود آورده بود تا بتواند حرکت هر نیروی مهاجم را قبل از دستیابی به خط اول خود سرکوب کند.

اولین خط دفاعی دشمن دژی بود که در یک سمت آن سنگرهای بتونی برای استراحت نیرو و در سمت مقابل، سنگرهای دیده بانی و تیربار با مهمات آماده و سنگرهای تانک احداث شده بود. این دژ، دشمن را از موقعیت ممتازی برای اشراف و تسلط کامل بر منطقه برخوردار می کرد. در پشت خط اول چند موضع هلالی شکل احداث، که قطر هر یک به 300 الی 400 متر و ارتفاع آن به 5 تا 6 متر می رسید.

در پشت مواقع هلالی، برای تردد و استقرار تانک، جاده ساخته شده بود و به این وسیله تانک می توانست با استقرار روی مواضع مشخص شده، کل منطقه درگیری را زیر پوشش گلوله مستقیم و تیربار قرار دهد.

دومین خط دشمن به فاصله صد متر از خط اول و به موازات آن احداث، و سیل بندی بود به عرض 205 و ارتفاع 4 متر که دارای موضع پیاده، کانال مواصلاتی و مواضع تانک بود. این سیل بند از جنوب جاده شروع می شد و به سمت اروند ادامه داشت.

سومین خط دشمن، خاکریزی بود به موازات خط دوم و دارای مواضع پیاده و تانک که در جلوی آن کانال َمتروکه ای به عرض 4 و عمق 2 متر احداث شده بود. چهارمین رده دشمن در پشت نهر دوعیجی قرار داشت و شامل نهر، دژ و چندین موضع هلالی پی در پی، که بر توانایی دشمن برای مقابله و دفاع می افزود.

پنجمین رده دشمن در پشت نهر جاسم قرار داشت. ضمن آن که در حد فاصل خط چهارم و پنجم، قرارگاه دشمن، خصوصا قرارگاه تاکتیکی سپاه سوم (مقر فرماندهی لشکر11)، دارای مواضع مستحکمی بود و پدافند مستقل داشت. پس از خط جاسم تا کانال زوجی، مرکز توپخانه، لجستیک و عقبه لشکر 11 قرار گرفته بود و رده ششم و هفتم دشمن شامل کانال زوجی و مثلثی های غرب کانال زوجی بود. در منطقه شلمچه، دشمن زمین را به شکل پنج ضلعی درآورده بود. که از استحکامات بسیار پیچیده ای بر خوردار بود.

اهداف عملیات

منطقه شلمچه به لحاظ اهمیت سیاسی و نظامی آن، به عنوان یکی از معابر وصولی شهر بصره، همواره در زمره اهداف قوای نظامی جمهوری اسلامی ایران قرار داشت. در صورت تسلط بر این منطقه، جمهوری اسلامی می توانست برتری خود در جنگ را به اثبات برساند.

منطقه عملیات

منطقه عملیاتی شلمچه که در جنوب شرقی شهر مهم بصره قرار گرفته و تقریبا نزدیک ترین محور وصولی به این شهر به شمار می آید، به مناطق و محورهای زیر محدود می باشد:

• از شمال، به آب گرفتگی جنوب زید.
• از شرق، به دژ مرزی ایران و عراق.
• از جنوب، به رودخانه اروند و اروند صغیر.
• از غرب، به کانال زوجی و شهرهای تنومه و الحارثه.

این منطقه از تعداد زیادی نهر، کانال، خاکریز، جاده و .... تشکیل شده است که همه آن ها در بخش شمالی اروند قرار دارند. هم چنین، آب گرفتگیهای متعددی در این منطقه وجود دارند که از سوی ارتش عراق به عنوان موانعی در مقابل هر گونه نفوذ قوای جمهوری اسلامی ایجاد شده اند.
.

 

[بيتاب]

استعداد دشمن

منطقه عملیاتی در حوزه پدافندی سپاه سوم عراق بود و سه لشکر 11 پیاده، 5 مکانیزه و 3 زرهی در این منطقه مستقر بودند.

با شروع عملیات، تعداد دیگری از لشکرهای عراق به تدریج در منطقه عملیاتی حضور یافتند. این لشکرها عبارت بودند از:

الف – پیاده:
: لشکرهای 2، 4، 7، 8، 22، 32، 14، 15، 25، 18، 30، 29، 27، 28، 33، 20 و 35
ب – زرهی:
: لشکر های 6، 10 و 12.
ج – مکانیزه:
: لشکر 1.
د – گارد ریاست جمهوری:
: لشکرهای 1، 2، 3 و6.
در ذیل، تمام یگان هایی که به منطقه کربلای 5 اعزام شدند، بر حسب تیپ آورده شده است:

الف – پیاده:
: تیپ های 36، 4، 5، 29، 18، 19، 38، 39، 23، 22، 28، 45، 47، 48، 14، 44، 71، 72، 74، 75، 76، 78، 79، 81، 82، 83، 84، 88، 90، 91، 93، 94، 95، 96، 101، 102، 103، 105، 106، 107، 109، 111، 112، 113، 114، 116، 117، 118، 119، 120، 238، 412، 413، 417، 418، 421، 422، 423، 426، 428، 429، 430، 431، 435، 436، 437، 438، 439، 442، 443، 501 ، 502، 506، 603 ، 604، 605، 701، 702، 703، 704، 707، 801 و 805.
ب – زرهی:
: تیپ های 34، 6، 12، 26، 30، 16، 17، 42، 37 و50 و گردان تانک لشکر 11 پیاده.
ج – مکانیزه:
: تیپ های 27، 8، 20، 15، 25، 24 و 46.
د – گارد ریاست جمهوری:
: تیپ های 4، 5، 6، 7، 8، 16، 17 پیاده، 2 و 10 زرهی، 3 نیروی مخصوص و 11 کماندو.
هـ – نیروهای مخصوص:
: تیپ های 65، 66 و 68.
و – کماندو:
: تیپ های 1، 2 و 3 ستاد کل، هفت تیپ کماندویی از سپاه های هفت گانه و پنج گردان مستقل کماندو.
ز – توپخانه:
: 46 گردان.

قوای خودی

براساس موجودی 200 گردان نیرو، نحوه رزم به شکل زیر طراحی شد:
:قرارگاه خاتم الانبیاءصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم به عنوان قرارگاه مرکزی.
قرارگاه کربلا تحت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم هدایت نیروهای زیر را به عهده داشت:

• لشکر 25 کربلا.
• لشکر 41 ثارالله علیه‌السلام.
• لشکر 31 عاشورا.
• تیپ مستقل 33 المهدی (عج).
• تیپ مستقل 18 الغدیر.
• تیپ مستقل 48 فتح.

قرارگاه نجف تحت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاءصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم هدایت نیروهای زیر را بر عهده داشت:

• لشکر 17 علی بن ابی طالب علیه‌السلام.
• لشکر 5 نصر.
• لشکر 105 قدس.
• لشکر 155 ویژه شهدا.
• لشکر 21 امام رضا علیه‌السلام.
• تیپ مستقل 57 حضرت ابوالفضل علیه‌السلام.
• تیپ مستقل 12 قائم (عج).

قرارگاه قدس تحت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاءصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم هدایت نیروهای زیر را بر عهده داشت:

• لشکر 27 محمد رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم.
• لشکر 7 ولی عصر (عج).
• لشکر 8 نجف اشرف.
• لشکر 14 امام حسین علیه‌السلام.
• لشکر 32 انصارالحسین علیه‌السلام.
• تیپ مستقل 44 قمربنی هاشم علیه‌السلام.

هم چنین، گردان مستقل 38 زرهی ذوالفقار، تیپ 20 زرهی رمضان و تیپ توپخانه 15 خرداد تحت امر قرارگاه خاتم الانبیاء صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم بودند. در مجموع، 24 گردان توپخانه، آماده آتش وجود داشت.


در جریان عملیات نیز قرارگاه عملیاتی نوح و تیپ های مستقل 110 خاتم الانبیاءصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و 22 بدر به نیروهای عمل کننده ملحق شدند.

شرح عملیات

در آستانه شروع عملیات، با توجه به محدودیت زمان، آخرین اقدامات شامل جابه جایی و نقل و انتقال نیروها و امکانات، تکمیل بحث مانور عملیات و غیره انجام گرفت و نیروهای زرهی و توپخانه نسبت به ماموریت اصلی و گروه های مواصلاتی برای اجرای آتش و مانور توجیه شدند.

و با توجه به تجارب عملیات کربلای 4، ابهام نسبت به میزان هوشیاری دشمن موجب شده بود که کلیه تحرکات دشمن تا قبل از آغاز درگیری کنترل شود. اجرای آتش کاتیوشا در داخل حوضچه لشکر 41 ثارالله و خسارت های وارده، به میزان حساسیت ها افزود. از سوی دیگر، افزایش تردد خودروهای دشمن به سمت منطقه فاو، این تصور را تقویت کرد که دشمن قصد حمله به فاو را دارد. اما هم چنان نسبت به میزان هوشیاری دشمن در منطقه شلمچه ابهام و تردید وجود داشت و هیچ گونه نتیجه مشخصی ارایه نمی شد. در این حالت، نیروها در انتظار صدور فرمان حمله از سوی فرماندهی کل در شرق بصره بودند. با توجه به نور مهتاب، ساعت شروع حمله، 2 بامداد روز 19/10/1365 تعیین شده بود. اما نظر به محدودیت زمان برای شکستن خط و پاکسازی و تثبیت آن، مقرر شد که نیروها با استفاده از نور مهتاب حرکت کنند و در پشت مواضع دشمن در انتظار صدور فرمان حمله بمانند.

 

[بيتاب]

پس از نیمه شب، که نور مهتاب منطقه را روشن کرده بود، درگیری در برخی محورها آغاز شد. که این خود بر نگرانی مبنی بر هوشیاری دشمن افزود: با این که تا غروب نور مهتاب هنوز زمان زیادی باقی مانده بود، از سوی فرمانده صحنه نبرد، سردار سرلشکر محسن رضایی، در ساعت 1:35 بامداد فرمان حمله با رمز مقدس یا زهراسلام‌الله‌علیه صادر شد و بدین ترتیب برادران بسیجی و سپاهی یورش خود را به عظیم ترین و پیچیده ترین استحکامات دشمن در شرق بصره آغاز کردند. خبرهای واصله به قرارگاه کربلا حاکی از پیشروی در محورهای مختلف و شکسته شدن خط دشمن بود، از این رو اطمینان به غافلگیری دشمن به وجود آمد و ابهامات مبنی بر عدم امکان شکسته شدن خطوط دشمن نیز بر طرف شد.

پس از اطمینان عبور از خط، تلاش برای پاکسازی، الحاق و تثبیت آغاز شد. و چون الحاق لشکر 25 کربلا به لشکر 31 عاشورا نقش تعیین کننده ای در تصرف پوزه کانال پرورش ماهی و باز شدن عقبه خشکی نیروهای عبور کننده از کانال داشت، مورد تایید قرار گرفت.

هم چنین الحاق لشکر 19 فجر و لشکر 31 عاشورا در منطقه 5 ضلعی نیز حایز اهمیت بود و ضمن این که ضرورت پاکسازی قرارگاه تیپ دشمن در منطقه 5 ضلعی، همواره به یگان های عمل کننده در منطقه گوشزد می شد. در واقع الحاق یگان های محور 5 ضلعی و محور کانال ماهی و نیز شکستن مقاومت دشمن در قرارگاه فرماندهی تیپ در 5 ضلعی، دو مساله اساسی بود که فرماندهی قرارگاه کربلا می بایست تدابیر لازم را برای انجام آن اتخاذ می کرد. علاوه بر آن ، منطقه جناح راست عملیات نیز بایستی تثبیت می شد.

دشمن پس از عملیات کربلای 4، براساس این تحلیل که ایران فعلا قادر به عملیات نیست، توجه خود را به بازپس گیری فاو معطوف کرده بود.

عراقی ها می پنداشتند، ایران در برابر یک تهاجم سنگین در منطقه فاو قادر به مقاومت نیست و تلاش های گسترده دشمن، به ویژه جابه جایی و انتقال نیرو و توپخانه به فاو، تماما حاکی از آمادگی دشمن برای حمله به منطقه فاو بود. اما انجام عملیات در منطقه کربلای 5، آن هم در مقیاس گسترده ، موجب گردید عملیات در فاو منتفی و نیرو و امکانات دشمن به منطقه شرق بصره اعزام شود. در واقع دشمن ضمن غافل گیر شدن نسبت به عملیات شرق بصره از نظر زمان و مکان در مورد تاکتیک ویژه عملیات که عمدتا معطوف به عبور از منطقه آب گرفتگی و کانال پرورش ماهی و حرکت از شمال به جنوب در پشت مواضعش بود، غافلگیر شد.

مرحله اول عملیات

محور های اصلی تلاش های قرارگاه کربلا، شامل خروج از 5 ضلعی، تثبیت سرپل غرب کانال پرورش ماهی و باز کردن جاده شلمچه بود. هدف از این تلاش ها تصرف منطقه مورد نظر، تامین جای پا و فراهم کردن شرایط برای تثبیت منطقه و هم چنین تحویل خط به قرارگاه های قدس و نجف اشرف بود. تدبیر قرارگاه این بود که جناح راست منطقه عملیات توسط تیپ 18 الغدیر و لشکر 33 المهدی(عج) تثبیت شود و سرپل غرب کانال پرورش ماهی با الحاق لشکر 41 ثارالله به لشکر 25 کربلا تامین گردد. هم چنین برای خروج از 5 ضلعی، علاوه بر تلاش برای پاکسازی مقر تیپ دشمن درمنطقه و الحاق لشکر 19 فجر به 31 عاشورا، نسبت به الحاق لشکر 31 به لشکر 25 در مثلثی پوزه کانال پرورش ماهی، نیز تاکید می شد، زیرا علاوه بر باز شدن عقبه خشکی نیروهای غرب کانال پرورش ماهی، شرایط را برای پیشروی در عمق، توسط قرارگاه قدس، با تامین جناح راست این قرارگاه، فراهم نماید. هم چنین باز کردن جاده شلمچه توسط لشکر 10 سید الشهدا علیه‌السلام – که شرایط را برای عبور دو قرارگاه قدس و نجف فراهم می کرد – از سوی فرماندهی عملیات دنبال می شد. فشارهای دشمن ابتدا معطوف به باز پس گیری منطقه سرپل غرب کانال پرورش ماهی با تاکید به جناح راست منطقه عملیات و به منطقه سرپل بود. مقاومت قرارگاه تیپ دشمن در منطقه 5 ضلعی و مقابله با الحاق لشکرهای 31 عاشورا و 25 کربلا در پوزه کانال پرورش ماهی نیز بدین منظور انجام می گرفت که با ایجاد تاخیر در این الحاق بتواند با پاکسازی منطقه سرپل و عقب راندن نیروهای خودی از این منطقه، گسترش عملیات را مهار کند.

مرحله دوم عملیات

بعد از گذشت 24 ساعت از آغاز حمله، با وارد کردن قرارگاه قدس و نجف به صحنه نبرد، عملیات شدت گرفت. هدف تشدید فشار بردشمن برای بازشدن جاده شلمچه و گسترش عملیات بود. در مرحله دوم، دشمن کاملا هوشیار بود و نیروهای خودی نیز طی 24 ساعت درگیری مداوم خسته به نظر می رسیدند. به همین دلیل، اهداف مورد نظر تامین نشد. هم چنین افزایش فشار دشمن در روز دوم و ناکامی در مرحله دوم، موجب گردید تا نسبت به پشتیبانی عملیات توسط نیروی هوایی و هوانیروز اقدام شود. ادامه مقاومت در غرب کانال پرورش ماهی و تلاش برای خروج از 5 ضلعی و باز شدن جاده شلمچه ، هم چنان در تدبیر و تداوم عملیات مورد نظر بود.

در این شرایط، فشار دشمن در غرب کانال پرورش ماهی به شدت افزایش یافت، که با عقب راندن نیروهای ایران از منطقه سرپل مانع توسعه و تأمین عملیات گردید.

از روز دوم عملیات، با انتقال امکانات و نیروهای دشمن از منطقه فاو، فشار عراقی ها روی عقبه نیروهای ایرانی با افزایش بمباران تشدید شد، به گونه ای که پیوسته از سوی قرارگاه خاتم الانبیاءصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نسبت به تامین پدافند منطقه، پیگیری و تلاش می شد. تشدید فشارهای دشمن و عدم پیشروی به سمت اهداف مورد نظر، کلیه دستاوردهای مرحله اول عملیات نیز در معرض تهدید قرار گرفت و شب سوم، عملیات در شرایط سرنوشت سازی قرار گرفت.

شرایط ویژه الحاق لشکر 25 کربلا و لشکر 27 محمد رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در غرب کانال پرورش ماهی، این امیدواری را به وجود آورد که با توجه به موفقیت یگان های یاد شده در غرب کانال، سرپل در برابر فشارهای دشمن تثبیت شود.

باز شدن جاده شلمچه و فراهم شدن زمینه ورود قرارگاه قدس و نجف به منطقه، به ویژه پیشروی لشکر 8 نجف و لشکر 14 امام حسین علیه‌السلام از قرارگاه قدس نیز این مکان را به وجود آورد که با توسعه وضعیت از تمرکز فشار دشمن در برخی محورها، از جمله در منطقه سرپل غرب کانال ماهی کاسته شود.

پیشروی در منطقه قرارگاه نجف گرچه با کندی صورت گرفت، اما این امکان را به وجود آورد که با پیشروی تدریجی در منطقه جنوب عملیات، جناح چپ قرارگاه قدس تامین شود. هم چنین جناح راست منطقه عملیات توسط قرارگاه کربلا تثبیت گردد و چنین تدبیر شد که با اقدامات مهندسی از هر گونه پیشروی دشمن جلوگیری شود تا عقبه یگان های مستقر در غرب کانال از هر گونه تهدید در امان باشند .

در شب چهارم، مجدداً به منظور تکمیل اهداف عملیات، همان مانور دنبال شد و با توجه به وضعیت کلی عملیات، تلاش اصلی بر روی قرارگاه های قدس و نجف متمرکز گردید. ورود لشکر 5 نصر به جزیره بوارین و در هم شکستن استحکامات دشمن، بخشی از موفقیت های حاصله بود.

طی درگیری های شب و روز پنجم، گر چه اهداف مورد نظر کاملا تحقق نیافت، لیکن ناتوانی دشمن از عقب راندن نیروهای اسلام از منطقه سرپل غرب کانال و ممانعت از پیشروی در جاده شلمچه، نشانه ای از امیدواری نسبت به تثبیت منطقه بود.

پیچیدگی زمین، وجود موانع طبیعی، مقاومت دشمن و سایر عوامل موجب شد تا پیشروی در محورهای مختلف با کندی انجام گیرد، از این رو در تدبیر کلی عملیات تاکید بر اقدامات مهندسی، به منظور تثبیت منطقه و هم چنین استفاده از آتش برای در هم کوبیدن مقاومت دشمن، مورد توجه قرار گرفت.

طی شب و روز ششم و هفتم علاوه بر پیشروی در برخی محورها، تلاش قابل ملاحظه ای نسبت به دفع حملات دشمن در غرب کانال پرورش ماهی انجام گرفت. تشدید فشار دشمن و خبرهای واصله برگزاری جلسه فرماندهان دشمن، این احتمال را تقویت کرد که دشمن در آستانه تصمیم گیری اساسی می باشد. در واقع تلاش های دشمن طی چند روز و ناکامی در عقب راندن مدافعان ایران اسلامی و یا متوقف نمودن آن ها؛ نشانه ناتوانی دشمن ارزیابی می شد در چنین شرایطی رژیم عراق می بایست با توجه به ارزش سیاسی – نظامی زمین منطقه، نسبت به بازپس گیری آن تلاش، و تلفات انبوهی را متحمل شود و یا این که حفظ نیرو را بر حفظ زمین ترجیح دهد عقب نشینی کند.

سرانجام پس از هشت شبانه روز نبرد در منطقه شرق نهر جاسم، دشمن به خاطر حفظ نیروهایش از منطقه شرق نهر جاسم عقب نشینی کرد

 

[Sky Shield]

[FONT=&quot]عملیات آفندی پای پل کرخ1359/7/23[/FONT]​

[FONT=&quot]حوادث روزهای اول جنگ در منطقه پای پل کرخه در خاک ایران بسیار مهم و سرنوشت ساز بوده است.بعد از آنکه نیروهای ایرانی توانستند توسط تیپ 2 لشکر92 زرهی،عراق را در غرب رودخانه کرخه متوقف نمایند و نه تنها به دشمن اجازه عبور از کرخه را ندهند،بلکه در غرب رودخانه سر پلی را نیز برای خود حفظ نمایند،تدبیر فرماندهان نظامی بر این نکته متمرکز گردید تا دشمن را هر چه سریعتر شکست داده و به مرزهای بین المللی برسانند . بر این اساس عملیات آفندی 23 مهرماه توسط لشکر21حمزه از نیروی زمینی ارتش حمهوری اسلامی ایران طرح ریزی و اجرا گردید . این لشکر که در حال اجرای ماموریت در کردستان برای مبارزه با ضد انقلاب بود ، فورا به منطقه جنوب منتقل گردید تا در شرق رودخانه کرخه مانع از عبور دشمن به طرف جاده اهواز-اندیمشک گردد.فشار شدید دشمن در منطقه خرمشهر و پیشروی نیروهای عراقی به طرف رودخانه کارون در منطقه آبادان و درگیری های گسترده در منطقه بستان و سوسنگرد ایجاب می کرد ، حرکتی علیه عراق انجام گیرد . لذا طرح لشکر21بلافاصله بعد از دریافت از قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش جهت تصرف تپه های ابوصلیبی خات،سپتون و شاوریه به اجرا درآمد. یک پل پی.ام.پی سریعا بر روی رودخانه کرخه نصب گردید و ساعت 7 صبح روز1359/7/23 در پناه تانک ها که در پای پل به طرف مواضع عراق یورش می بردند،سربازان جان بر کف حرکت خود را آغاز کردند و بدین سان اولین عملیات گسترده و هماهنگ شده ایران تنها در کمتر از یک ماه از شروع رسمی جنگ انجام گرفت. در چنین روزی امیر سرلشکر محمدرضا ضیائی به شهادت رسید.[/FONT]​

[FONT=&quot]نتیجه[/FONT]​

[FONT=&quot]اولین حمله گسترده ارتش جمهوری اسلامی ایران بعد از اینکه 24 روز از جنگ گذشته بود،به علت عدم شناخت کافی از دشمن و شتاب برای انجام عملیات به پیروزی منجر نگردید،ولی تجربه ارزشمندی به دست آمد که با استفاده از آن عملیات موفقیت آمیز بعدی انجام پذیرفت در این عملیات ، ضمن وارد شدن تلفات و ضایعات به دشمن،یگانهای خودی نیز متحمل خسارات سنگین شدند و با وجود احتمال حمله دشمن جهت عبور از رودخانه کرخه ، بافی مانده نیروهای ایرانی همراه با یگان های تیپ 2 دزفول نسبت به حفظ سر پل و مواضع قبلی خود اقدام کردند[/FONT]​

​

[FONT=&quot]این عملیات باعث شد که عراقی ها نه تنها به فکر گسترش مناطق تصرفی نباشند،بلکه تاکتیک خود را از آفند به پدافند تغییر دهند[/FONT]​

[FONT=&quot]از دیگر نتایج این عملیات ،افزایش روحیه تهاجمی نیروهای جمهوری اسلامی ایران برای آغاز حملات خودی به عراق بوده است

[/FONT]​

 

[آقا سید]

از زحماتت ممنونم

 

[Sky Shield]

[FONT=&quot]عملیات آفندی پای پل کرخه1359/8/9[/FONT]

[FONT=&quot]با عدم موفقیت حمله لشکر 21 حمزه ارتش حمهوری اسلامی ایران در تاریخ 59/7/23 ، این لشکر در شرق رودخانه کرخه مستقر گردید و عناصری از تیپ دوم دزفول در سر پل غرب رودخانه مستقر شدند . حفظ سر پل اشغالی بسیار حائز اهمیت بود و تا عملیات فتح المبین در سال 61 ، این سر پل نه تنها در مقابل حملات مکرر نیروهای عراقی با رشادت و جانبازی رزمندگان دلاور ارتش ایران حفظ گردید ، بلکه با عملیات متهورانه گسترش و توسعه پیدا کرد.[/FONT]​

[FONT=&quot]بعد از تجدید سازمان ، لشکر 21 حمزه با تحویل گرفتن سر پل از لشکر 92 زرهی در تاریخ 1359/8/7 ،مسئولیت پدافند منطقه را به عهده گرفت.[/FONT]​

[FONT=&quot]فرماندهان عراقی به تصور این که صدمات وارده به لشکر ، توانایی مقاومت سربازان ایرانی را به حدی کاهش داده است که با یک حمله می توانند سر پل را تصرف نموده و زمینه را برای عبور از رودخانه فراهم آورد ، در مورخه 59/8/9 حدود نیمه شب تهاجم سنگین خود را آغاز نموده و با پشتیبانی متمرکز آتش توپخانه به مدت 11 ساعت آن را ادامه دادند که خوشبختانه به دلیل مقاومت شدید نیروهای خودی ، دشمن با به جای گذاشتن تلفات و ضایعات فراوان مجبور به عقب نشینی گردید . سر پل حفظ شد و روحیه سربازان به شدت ارتقا پیدا کرد.[/FONT]​

[FONT=&quot]نتیجه[/FONT]​

[FONT=&quot]حدود 240 نفر از نیروهای عراقی کشته و زخمی شدند و تعدادی نیز از جمله یک فرمانده آتشبار به اسارت در آمدند.[/FONT]​

[FONT=&quot]سر پل غرب رودخانه حفظ شد و دشمن مجبور به عقب نشینی گردید.[/FONT]​

[FONT=&quot]5 قبضه توپ به همراه 10 دستگاه تانک و نفر بر منهدم گردید.[/FONT]​

[FONT=&quot]

[/FONT]​

 

[Sky Shield]

ج-2

جدول ضایعات خودی مربوط به ج-1 (اقدامات ضد انقلاب)

​